Salîh Muslim: Dîrok li Kobanê hate guhertin

  • rojane
  • 10:32 14 Îlon 2024
  • |

RIHA - Hevserokê PYD’ê Salih Muslim ê berxwedana Kobanê ku ji bo DAIŞ’ê bû destpêka bidawîbûna wê vegot, wiha got: “Di dîrokê de hin kêliyên girîng hene, ku herikîna dîrokê diguherînin. Dîrok li Kobanê hate guhertin.”

DAIŞ’a girêdayî El Kaîde ya armanca wê ya cîhadeke kurewî hebû di sala 2003’yan de bi dagirkirina Amerîkayê ya Iraqê re bihêzbû, bi destpêkirina şerê navxweyî yê Sûriyeyê û bi piştgiriya Tirkiyeyê her ku çu xurt bû. DAIŞ’a ku ji El Kaîdeyê bêhtir ket rêyeke radîkal û ragihand ku El Kaîdeyê pêwendiyên xwe qut kiriye, bi hêza ku li Sûriyeyê kom kiriye re di çileya 2014’an de bajarê Felûce yê Iraqê bi dest xist. DAIŞ’a ku pişt re ket Reqa ya ku weke “paytexta xîlafetê” bi nav dikir, piştî dagirkirina bajêr di 8’ê hezîrana 2014’an de Mûsil di rojekê de bi dest xist. DAIŞ’a ku dihate payîn piştî Mûsilê êrişî Bexdayê bike, bi awayekî kesê nedifikirî di 3’yê tebaxa 2014’an de êrişî Şengalê kir. DAIŞ’a ku bi cilên xwe yên reş ên weke alên wan ên li ser pîkaban, li her cihê tê re derbas dibûn, bi hezaran mirov bi awayekî bêrehm bi rêbazên herî hovane jin û zarokên keç dîl girtin û kirin “koleyên zayendî”. DAIŞ’a ku bi êrişên êzidî weke “Fermana 73’yan” bi nav dikin Şengal dagir kir, êzidî qetil kirin, bi hezaran jin revandin û li bazarên koleyan ên ava kirin firotin. 
 
DAIŞ’ê di çileya 2014’an de li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê berê xwe da Kobanê ya ku li gel Efrîn û Cizîrê ji hêzên rejîmê hate stendin û îlana “Rêveberiya Xweser a Demokratîk” lê hatiye kirin. DAIŞ’ê di 15’ê îlonê de ji sê aliyan ve êrişî Kobanê kir. DAIŞ a ku ji ber tirsa ku belav dikir li her qada çûyê rastî berxwedaneke xurt nehat, tevî ku ji ber polîtîkaya Tirkiyeyê plan dikir Kobanê di demeke kurt de bi dest bixe jî, rastî berxwedaneke dîrokî hat. Berxwedana bi mehan a gelê Kobanê ji bo DAIŞ’a ku bûye xewna tirsê ya mirovahiyê bû destpêka bidawîbûnê. Di encama berxwedana ku 134 rojan dewam kir de , êrîşên çeteyên DAIŞ'ê yên tirs li tevahiya cîhanê belav kirin, hatin paşdexistin. Piştî van êrişan bi operasyonên li ser hev ên HSD’ê DAIŞ ji hemû bajarên Sûriyeyê hate derxistin. Serokê DAIŞ’a ku hêza wê ya şer hate têkbirin û bi awayekî malên hucreyan xwe bi rêxistin dikir, El Bexdadî hate kuştin. Serokên pişt re jî hatin kuştin. 
 
Salîh Muslim ê di dema êrişên DAIŞ’ê de Hevserokê Partiya Yekitî ya Demokratîk (PYD) bû, êrişên ku 10 sal bi ser re derbas bûn û berxwedana li dijî vê ji ajansa me re vegot. 
 
‘KOBANÊ DÎROK NIVÎSAND’ 
 
Muslim, bi lêv kir ku berxwedana Kobanê herikîna dîrokê guhert û wiha got: “Di dîrokê de hin kêliyên girîng hene, herikîna dîrokê diguherînin. Li Kobanê dîrok guherî. Dema di nav de bî tu fêm nakî, lê dema tu li derveyî wê dinihêrî, fêm dikî ku gelek tişt guherîne. Dîrok weke beriya Kobanê û piştî wê teşe girt. Kesê xeyal nedikir ku bajarekî biçûk ê mîna Kobanê ji berxwedaneke bi vî rengî ya mezin re mêvandariyê bike. Em jî li vê nefikirîn. Dijminekî ku bi hovîtî êrîş dikir hebû. Hêzeke ku ji bo tasfiyekirina kurdan ji aliyê hinan ve hatiye afirandin e. Êriş hatibû plankirin. Kesên fermana êrişê dan, ji bo gelê kurd di nava rûpelên toz ên dîrokê de bihêlin ketibûn nava hewldanan. Di demeke ku Rojhilata Navîn di Pergala Cîhanê ya Nû de teşe digirt, hewldanek bû ku kurd ne amade bûn. Ji ber vê yekê DAIŞ xistin dewrê. Di hezîrana 2015’an de li Almanyayê civînek li dar xistin û biryara êrişa Kobanê li wir derket. Wê demê em ji vê yekê bêxeber bûn. Em pişt re hînî van bûn. Hemû hêzên hegemon di nav de bûn, hin kurdên hevkar jî di nav de bûn.”
 
‘ÇARESERÎ GELÊ KURD E’ 
 
Muslim, diyar kir ku DAIŞ'ê beriya êrîşî Kobanê bike di demeke kurt de gelek bajarên Iraq û Sûriyeyê dagir kirin û wiha berdewam kir: “Kobanê ji bo wan bû rawestgeha dawî ya bicihanîna armancên xwe. Lê belê ev hesab ji Kobanê hatin vegerandin. Kobanê hemû plan pûç kirin. Kes ne li bendê bû ku kurd ewqasî bi xurtî li ber xwe bidin. Bi berxwedana Kobanê re kurdan gotin, 'Em jî li Rojhilata Navîn hene'. Kobanê îspata hebûna gelê kurd e. Yên ku êrîşa 15’ê îlonê plan kirin, li pêşberî berxwedanê neçar man planên xwe biguherînin. Hêzên ku planên xwe jinûve li ber çavan derbas kirin, nedikarî gelê kurd ê jinûve derket holê ji nedîtî ve bên. Cîhanê dît ku yên li dijî taritiyê li ber xwe dan kurd in. Kurdên ku li ber çavan nehatin girtin, bi berxwedanê re pêkanîna wekheviyeke nû misoger kirin. Piştî 134 rojan ji rizgarkirina Kobanê cîhanê berê xwe da Kobanê. Lê belê di mudaxileya 10 salan de hêj ji pirsgirêkên diqewimin re çareserî nehatiye peydakirin. Her kes di çarçoveya berjewendiyên xwe de di nava lêgerîna berdewamkirina kaosê de ne. Ji ber vê yekê xetere hêj nehatiye berterafkirin. Çareserî gelê kurd e. Heta ku gelê kurd nebe çareseriyek nikare bê fikirîn. Projeyeke me heye. Xweseriya demokratîk di pratîkê de xwe îspat kiriye. Neteweya demokratîk çareserî ye. Xwediyê vê projeyê gelê kurd e. Xwediyê vê yekê kesên li Kobanê şehîd ketin û yên li ber xwe didin e. Tenê ew dikarin vê pirsgirêkê çareser bikin. Niha jî li ber xwe didin. Pêwîste gelê kurd vê rastiyê bibîne.”
 
‘HER ŞEHÎDEK ROMANEKE’ 
 
Muslim bi bîr xist ku di 22’yê îlona ku êriş berdewam dikirin de Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan ev bang kiribû “Ketina Kobanê tê wateya ketina hemû Kurdistanê. Dive herkes li gorî vê rastiyê tevbigere” û anî ziman ku piştî bangê bi hezaran kesan ji çar parçeyên Kurdistanê berê xwe dan Kobanê. Muslim destnîşan kir ku vê bangê bandoreke mezin li azadkirina Kobanê kir û wiha got: “Rêber Ocalan gelê Kobanê baş nas dike û bi wan re wext derbas kiriye. Tevî ku ne li Kobanê bû jî dizanîbû li Kobanê çi diqewime. Xwendekarên wî bûn ku li Kobanê li ber xwe didan. Armanca êrîşê zelal bû. Birêz Ocalan armanca êrîşa DAIŞ'ê pir baş dizanibû. Birêz Ocalan ev xeterî hîs kir û bangek kir. Bang ji aliyê gel ve baş hat xwendin û xwedî lê derketin. Di çarçoveya banga Rêberê Gel de ji her derê berê xwe dan Kobanê. Ne tenê kurd, ciwanên enternasyonalîst jî berê xwe dan Kobanê. Heke Mûsilê li ber xwe bidaya, dibe ku Reqayê jî li ber xwe bida. Lê ji bilî Kobanê kesî li ber xwe neda. Ji ber ku Kobanê 134 rojan li ber xwe da Hêzên Koalîsyonê neçar man alîkariyê bikin. Kobanê ne bi balafiran, ji aliyê ciwanên ku ji çar parçeyan hatin û heta dilopa dawî ya xwîna xwe bi çekên ferdî li ber xwe dan, azad bû. Ciwanan bi xwîna xwe dîrok afirandin. Divê ev berxwedan, ev îrade, xiyanetên çêbûyî bên lêkolînkirin. Hemû jî mijara lêkolînê ne û hê zelal nebûne. Pirtûk tên nivîsandin, lê kêm in. Her şehîdek romanek e.”
 
‘DILÊ ERDOGAN DIÊŞE’ 
 
Muslim bi bîr xist ku piştî Serokê Giştî yê AKP'ê Tayyîp Erdogan di 7’ê cotmehê de li Dîlokê axaftinek kir û got: “Kobanê ha ket û ha wê bikeve” li gelek bajaran bi hezaran kes daketin kolanan û wiha dewam kir: “Kobanê dîrok bi du rêbazan guherand. Pêşî motîvasyoneke mezin da gelê kurd. Li aliyê din planên kesên ku li ser înkarkirina gelê kurd plan kirine hatine guhertin. Van jî hêz ev têkçûn hezm nekirine. Dema Erdogan got ‘ha ket ha dikeve’ hêvî dikir ku bi vî rengî be. Ji ber ku ji wî re hat gotin ku dê wisa be. DAIŞ a ku wan afirand her roj serketineke nû bi dest dixist. Nedifikirîn ku Kobanê wê vê biguherîne. Piştî 10 salan jî êşa vê ji bîr nekiriye. Her ku gotina Kobanê dibihîze, dilê wî diêşe. Cezayê siyasetmedarên Kurd tolhildana vê yekê ye. Êrîşên hovane yên li hemberî gerîla bi armanca tolhildana ji DAIŞ'ê tên kirin. Dixwazin tola xwe hilînin û bikin ku çeteyên DAIŞ'ê li çiyayên Kurdistanê şer bikin. DAIŞ a ku li Kobanê têk çû, îro êrîşî gerîla dike. Li cem wan kurdên ku kurmê darê ne hene. Bi hev re dixwazin tola DAIŞ’ê hilînin. Gelê Kurd siyasetmedarên kurd ên li cem wan sekinîne ji bîr nake û kurmê darê jî ji bîr nake.”
 
‘ÊRIŞÊN ZINDÎKIRINA DAIŞ’Ê’ 
 
Muslim diyar kir ku êrîşên Tirkiyê û hêzên paramîlîter ku piştgiriya wan dike li dijî Bakur û Rojhilatê Sûriyê di 10 salên derbasbûyî de bê navber dewam dike û wiha got: “Gelê kurd piştî 10 salan jî Kobanê diparêze. Kobanê hem dijminên xwe zêde kiriye hem jî hevalên xwe. Ji bo ku Tirkiye tola DAIŞ’ê hilîne, kesên di şerê li dijî DAIŞ’ê de pêşengtî dikir hedef digire. Êrişên ji bo zindîkirina DAIŞ’ê wê negihin armanca xwe. Kurdên ku beriya Kobanê ji gotina 'ez kurd im' şerm dikirin, niha li her derê bi serbilindî dibêjin 'ez kurd im'. Kobanê, berxwedana gelê kurd ev yek guhert. Heke em Kobanê ji bîr bikin, em ê bikevin rewşeke ji ya berê xerabtir. Divê her kes Kobanê ji xwe re mînak bigire. Di dîroka hin gelan de lehengek di sedsalekê de xuya dike û bi sedan salan pesnê wî didin. Lehengên kurdan bi hezaran in û jiyana xwe ya rojane di nava xwe de didomînin. Tevî vê yekê jî em lehengên xwe îhmal nakin. Divê herkes berê xwe bide heqîqetê. Divê gelê kurd xwedî li nirxên xwe derkeve. Kobanê ya hemû gelên ku ji bo wê xwîn rijandine ye. Hêviyên me yên mezin hene. Gelê me bi rastiya Kobanê li ber xwe dide. Yê serketî wê gelê kurd be, ku di demokratîkbûyînê de pêşengiyê dike. Neteweya demokratîk wê bibe çareseriya hemû kaosan.”
 
MA / Emrûllah Acar

Sernavên din

13/10/2024
16:20 Hevserokê DEM Partiyê di cînayeta kar de jiyana xwe ji dest da
15:54 Parlamenterên DEM Partiyê rê li trafîkê girtin
15:49 Uçar: Rêya çareseriyê ji Îmraliyê re derbas dibe
15:25 Berxwedana Botaniyan encam girt: Gel ber bi Amedê ve kete rê
15:13 Li Amedê berxwedana ‘Azadiyê’
14:54 Wezareta Dadê ji bo astengkirina tehliyeya girtiyê 33 salan got ‘rast nîne’
14:27 Baskê Rihayê yê ‘Mitînga Azadiyê’ li Amedê dest bi meşê kir
14:22 Ciwan li Rezanê bi dirûşma ‘Azadiyê’ dimeşin
13:51 Ji Xana Axparê ber bi Amedê ve meşa ‘Azadiyê’
13:14 Li her çar aliyên Amedê daxwaza azadiya Abdullah Ocalan
12:59 Werîşe Mûradî dest bi çalakiya greva birçîbûnê ya bêdem kir
12:58 Xelkê Amedê ji bo mitînga ‘Azadiyê’ kom dibe
11:41 Li gelek baroyan hilbijartin dest pê kirin
10:58 Di qezaya trafîkê de 2 karker mirin û 13 jî birîndar bûn
10:50 Şemsa Bagdû: Heta faîl tên cezakirin dê têkoşîna me bidome
10:21 Li Bursayê cenazeyên 3 kesan hatin dîtin
10:20 Bi hezaran kes ji bo ‘Mitînga Azadiyê’ ber bi Amedê ve diherikin
10:00 Bertek nîşanî qetilkirina jinan dan: Bila edalet pêk were
09:48 Abdullah Ocalan: Ger dilê wan û çareseriyê hebe wê li hev rûnên, yan na merhebakirina sembolîk nabe
09:47 Meclis li hezar û 93 kesan qedexe ye
09:16 Bafel Talabanî: Em ê tişta li me tê ferzkirin biguherînin
09:00 ROJEVA 13’Ê COTMEHA 2024’AN
08:45 Hejmara 85’an a Kovara Jinê derçû
08:44 Ji bo 7 bajaran bi koda zer hişyariya barîna zêde hate kirin
08:15 Astengkirina ‘Mitînga Azadiyê’ hate protestokirin
12/10/2024
22:05 Ji astengiya polîsan re gotin 'Em ê bi berxwedanê bi ser bikevin'
19:52 Abdullah Findik bû serokê Baroya Şirnexê
16:45 Banga beşdariya mitînga ‘azadiyê’ li gelê Botanê hat kirin
16:37 Aldar Xelîl: Divê gelê Başûr dengê xwe bide kesên bikarin nûnertiya wan bikin
16:29 Grûba Parêzerên Netewperest êrişî parêzerên kurd kirin
15:32 Li Enqere û Stenbolê xwestin Hatîce Onaran bê berdan
15:01 Kongreya Baroya Amedê: Nêzîkatiya li hemberî Îmraliyê nayê qebûlkirin
14:15 Li çar bajaran li aqûbeta windayan hat pirsîn
14:06 Li Dîlokê dayikek û çar zarokên xwe hatin qetilkirin
13:57 Dayikên Şemiyê li aqûbeta 11 windayan pirsîn
13:38 Beriya mitînga ‘azadiyê’ astengî: Her der Amed her der berxwedan
12:59 Bakirhan soz da astengdaran: Em ê li Wanê û Mêrdînê jî daîreya xizmeta astengdaran ava bikin
12:45 Şofêrên TIR’an çalakî li dar xistin
12:38 Li Stenbolê coşa mitînga ‘azadiyê’
12:09 Kongreyên baroyên bajarên bakurê Kurdistanê dest pê kirin
11:27 Bultena Tecrîdê: 24 sal 7 meh û 28 roj in tecrîd tê sepandin
11:17 Li girtîgehan divê 'mafê tenduristiyê' dîl neyê girtin
10:44 Li mamosteya zimanê kurdî sê meh ceza hat birîn
09:55 Parlamenterên DEM Partiyê: Em ji bo azadiyê li Qada Îstasyonê bin
09:35 'Em ê tim li ser rêya Hevrîn Xelef bin'
09:34 Di serdegirtina malê de îşkence: Dîmen bi gefxwarinê jê birin e
09:33 Rihayî: Em ê bi awayê herî xurt beşdarî mitîngê bibin
09:01 Her gavên siyasetmedarên girtî sûc hatiye hesibandin
09:01 DEDAŞ li gundê ku ceyrana wê her tim qut dike li 'ceyrana qaçax' digere!
09:00 ROJEVA 12'Ê COTMEHA 2024'AN
11/10/2024
19:08 Hevserokê DBP'ê yê Dîlokê Ozhan hat girtin
18:01 Xebatên ji bo Kabaîşê destpêkirî di roja 14’an de ye
16:30 Ji Enqereyê banga ‘mitînga azadiyê’
16:04 Bakirhan: Em dikevin pêvajoyek nû, yê birêxistinkirî bi ser dikeve
15:33 Li Stenbolê 3 kes hatin girtin
15:32 Wezaretê bersiva qedexekirina ‘Pêşî Peya’ da: Ne li gorî standartan e!
15:13 Şaredariya AKP’ê gelek heywan qetil kirin
15:08 Hunermendê NÇM’ê Engîn Cengîz hat berdan
15:00 Xwegihandina 3 nûçe û parvekirinan hate astengkirin
14:45 Mehmet Uzun li ser gora xwe hat bibîranîn
14:34 Êrişkarê bi maske 3 kesan birîndar kir
14:34 Jina 77 salî li sînor hate binçavkirin
14:29 Ahmet Turk: Em di 13’ê Cotmehê de li Qada Îstasyonê ne
14:25 ÎHD: Bila Lijneyên Îdare û Çavdêriyê bên girtin
13:52 Lêpirsîna der barê Orhan de bi encam bû
13:48 Danişîna ewil a Akiş hate lidarxistin: Axaftinên min sûc nînin
13:32 Li Dîlokê êrişî karkeran kirin: 3 jê giran 8 kes birîndar kirin
13:11 DFG'ê ji bo berdana rojnameger Andan bang kir
13:07 Ji bo Abdullah Ocalan serî li ÎHÎK’ê da: Divê îşkence bi dawî bibe
13:07 Rojnameger Verîm sewqî Girtîgeha Erzînganê hate kirin
12:56 Girtiyê nexweş ê nayê tedawîkirin 40 roj in di greva birçîbûnê de ye
12:44 Stenbol ji mitînga ‘azadiyê’ re amade ye
12:44 Xelata Aştiyê ya Nobelê dan saziya li dijî nukleerê
12:16 Aktar: Helwesta siyasî ya Mizrakli hat cezakirin
11:51 Rojnamevan Andan û gelek kes hatin binçavkirin
11:04 Diyanetê 70 milyon TL ji bo çapxaneyê xerc kir
11:04 Koma 'Berxwedana' Îslamî ya Iraqê êrişî Îsraîlê kir
11:03 Danişîna doza GOÇÎZDER’ê hate taloqkirin
11:02 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:02 'Girava Mirazan' a Mehmet Şîrîn Bulga ji Weşanên Arê derçû
10:59 Li gorî DEM Partiyê rêyên ‘krîtîk’ ên li pêşiya Enqereyê
09:30 Girtiyên nexweş bi mirinê re rû bi rû ne: Divê qanûna cihêkar biguhere
09:20 VAT-ÎŞ-KOOP'ê dest bi debara duyem kir: Armanca me civakeke hilberîner e
09:03 Koyluoglû: Hilbijartin dê di navbera xeta welatparêzî û xeta xiyanetê de be
09:02 ‘Ji roja destpêkê ve di windabûna Rojînê de xemsarî û guman hene’
09:01 Banga 13'ê Cotmehê: Rêya xelasiya ji krîza piralî bi azadiya Ocalan pêkan e
09:00 Ji ber ferzkirina lêgerîna tazî û li hundirê dev dermankirin tê astengkirin
09:00 ROJEVA 11’Ê COTMEHA 2024’AN
08:55 Li Afyonê otobûsa rêwiyan wergeriya: 21 kes birîndar bûn
08:54 Ji bo 3 herêman hişyariya barîna zêde hate kirin
08:54 Di qezaya li Şirnexê de gelek sewal mirin
10/10/2024
19:21 Xebatên mîtînga Amedê: Em bi ruhê seferberiyê tevlî mîtîngê bibin
19:15 Desmala Kabaîşê li qeraxa golê hat dîtin
18:28 Ji bo Abdullah Ocalan pêşnûmayek pêşkêşî Senatoya Îspanyayê kirin
18:25 Hunermend Helîmê Omerî û Azad Bedran serbest hatin berdan
17:01 Zarokên ku li Hezêxê winda bûbûn hatin dîtin
16:48 Êrişên li dijî Yenî Yaşamê hatin protestokirin
16:11 Rojnameger Onver îfade da
15:48 Cezayê hefsê dan rojnameger Ozkaptan
15:39 Rêvebera ÎHD’ê Onaran a cezayê wê hate pejirandin kete girtîgehê