Rojnameger Karadaş: Sûriye jinûve tê dîzaynkirin

  • rojane
  • 10:35 7 Kanûn 2024
  • |
img

ÎZMÎR - Rojnameger-nivîskar Yûsûf Karadaş diyar kir ku êrişa HTŞ’ê ya li hemberî Helebê, encama plana DYA-Îsraîlê ya jinûve dîzaynkirina herêmê ye û wiha got: “Rejîma Erdogan a bi HTŞ û SMO’yê re derketî rê, bi xetereyên mezin re rû bi rû ye.” 

Ji sala 2011’an heta niha şerê navxweyî yê Sûriyeyê didome. Komên cîhadperest nên bi pêşengiya Heyet Tehrîr El Şamê (HTŞ), di 27’ê Mijdarê de êrişî Helebê kirin û şerê navxweyî derbasî qonaxeke nû bû. HTŞ’ê di demekî kin de Heleb bi dest xist û di 5’ê kanûnê de jî ragihand ku navenda Hemayê bi dest xist. Niha jî ber bi Humsê ve pêş dikeve. Artêşa Sûriyeyê nikare xwe li ber HTŞ’ê bigire. Di demekî wiha de Iraq û Yemenê bi daxuyaniyan ragihandin ku ew piştgiriyê didin Esad. Lê belê HTŞ a ku Şam ji xwe re kiriye hedef pêş dikeve. Artêşa Neteweyî ya Sûriyeyê (SMO) a li gel HTŞ’ê tevdigere û girêdayî dewleta tirk e jî dest bi êrişên ser gundên Minbicê kir. Di dema êrişa ser Helebê de li herêmên Heleb, Til Rifet û Şehbayê komkujî hatin kirin, mal, febrîqe û dikanên li herêmê hatin talankirin. Bi sedhezaran kes ji hêla Hêzên Sûriyeya Demokratîk (HSD) ve derbasî herêmên biewle hatin kirin. Komên paramîlîter car bi car pêşiya koçberan kirin û êrişî sivîlan kirin. 
 
 
Rojnameger-nivîskar Yûsûf Karadaş têkildarî geşedanên li Sûriyeyê axivî. 
 
Karadaş, got ku bidestxistina Helebê parçeyeke tiştên ev zêdetirî saleke diqewimin in û ev tişt anî ziman: “Ji 7’ê Cotmeha 2023’yan ve Îsraîl mudaxileyî Xeze, Filistînê û piştre jî Lubnan û Sûriyeyê dike.  DYA, bi destê Îsraîlê li dijî Îran û hevkarên wê ku xwe weke ‘Xeta berxwedanê’ pênase dikin, siyaseta dîzaynkirinê dimeşînin. Ji ber şerê li Ûkraynayê bala Rûsyayê belav bûye û enerjiya xwe li wir xerc dike. Vê jî pozîsyona wê ya li vir qels kir. Tenê çalakiyên Jîna Emînî jî nîşan dide ku Îran ji hêla navxweyî ve rehet nîne. Dema mirov van tevan dide berhev, mirov dibîne ku tabloya li gorî daxwaza Rûsya-Îranê berevaj bûye û bingeha mudaxileya wê çêbûye. Rastiyek heye ku îstîxbarata Ûkraynayê perwerdeyê dide HTŞ’ê û techîzata HTŞ’ê ji hêla DYA, Ingilistan û NATO’yê ve tê dayin. Dema em bi giştî dinêrin, dibînin ku ketina nava liv û tevgerê ya HTŞ û SMO’yê, berdewamiya polîtîkaya jinûvedîzaynkirina herêmê ye ku navenda wê Îsarîl e.” 
 
SENARYOYA KU SÛRIYE BIBE 3 PARÇE 
 
Bi domdarî Karadaş got ku ketina HTŞ’ê ya Hemayê balkêş e û wiha derbirî: “HTŞ ber bi Hema, Hums û Şamê ve diçe û mîna Iraqê, senaryoya dabeşbûna Sûriyeyê ya senaryoya sunî, kurd û elewiyan. ‘Nerm’ nêzî kurdan dibin û gotinên weke ‘hedefa me hûn nînin’ dikin. Ev gotin jî ve senaryoyê tînin bîra mirov. Li Sûriyeyê berjewendiyên HTŞ, SMO, Tirkiye, Îsraîl û DYA hev girtin û rejîm paş ket. Hem hêzên ketin nava tevgerê hem jî yên li pişt wan lihev kirine.”
 
FERQA SMO’YÊ
 
Karadaş, got ku ferqa SMO’yê ya ji HTŞ’ê ew e ku raste rast mûçeyên xwe ji Tirkiyeyê werdigirin û wiha dirêjî da axaftina xwe: “Lewma jî hedefa wan a ewil Til Rifet û taxên kurdan ên Helebê ne. Îktîdara Tirkiyeyê dixwaze Minbicê jî bi dest bixe. Van geşedanan jî weke firsendekê dibîne. Medyaya îktîdarê bi eşkereyî dibêje ku MÎT li qadê ye. Îktîdara Erdogan soza ‘em ê we di pêşeroja siyasî ya Sûriyeyê de bicih bikin’ dide SMO’yê. Du hedefên Tirkiyeyê hene; dixwaze pozîsyona HTŞ û SMO’yê di pêvajoya Astanayê de ji bo xwe bi kar bîne û ya din jî Esad qaneh bike ku bêyî şert li ser maseyê bide rûniştandin. Sedema daxwaza wan a hevdîtina bi Esad re jî hedefa wan a tunekirina Rêveberiya Xweser a li Rojava ye. Tekane daxwaza wan tunekirina statûya kurdan e.”
 
'JI BO ERDOGAN RÎSK E’
 
Karadaş, got ku dîzayna nû ya li herêmê ji bo îktîdara Erdogan rîsk e û wiha ev nirxandin kir: "Rêveberên Tirkiyeyê heta banga ji bo hevdîtina bi Ocalan re jî dixwazin van rîsk û xetereyan weke firsend bi kar bînin. Weke mînak, di navbera salên 2013-2015’an de îktîdara Erdogan xwest rejîma Sûriyeyê hilweşîne, di vê mudaxileyê de kurdan bi kar bîne û li welêt jî ji bo rejîma serokatiyê kurdan bi kar bîne. Lê li Sûriyeyê rastiya Rojava derket holê. Di sala 2015’an de AKP cara ewil nekarî bi tena serê xwe bibe îktîdar. Dema em li pêvajoya îro dinêrin, dibînin ku gavên li herêmê diavêje ji bo wê pir xetere ne. Li vir dixwaze hem van rîskan ji holê rake hem jî polîtîkayên belavbûnê bixe meriyetê. Lê îxtîmal heye ev polîtîka li wan vegere. Dibe ku hêzên demokrasiyê di vê rewşê de bibin vebijêrka sereke.” 
 
'TÊKOŞÎNA LI DIJÎ EMPERYALÎZMÊ’
 
Karadaş, daxuyand ku komên cîhadîst dema dîtin êdî bi kêr nayên dê ji bo parastina pozîsyona xwe her tiştekî bidin ber çavan û wiha bi dawî kir: “DAIŞ li herêmê zeîf bûye lê rastiya herêmê gelek tiştan vedibêje. Şerê parvekirinê yê di navbera emperyalan û yê di navbera paşverûtiyên li herêmê yên weke îktîdara Tirkiyeyê, ji komên weke HTŞ’ê re qadê vedikin. Heta emperyalîst neçin, gel bi xwe qedera xwe diyar neke, heta pêşerojeke aştiyane neyê avakirin dê ev gef tune nebin. Lîbya û Iraq mînaka vê ne. Ev 20 sal in Iraq di vê rewşê de ye. Welatên mudaxile lê tê kirin wêraniyeke mezin dijîn, gelek mirin çêdbin û hwd. Ev 100 sal in çavkaniyên enerjiyê yên herî girîng li vê herêmê ne û xaçerêya bazirganiyê ya cîhanê ye. Heta şerê serdetan hebe dê gel her dabeş be û wêranî dê her hebe. Divê gelên herêmê li dijî vê bibin yek. Rêya xelasiyê ev e.” 
 
MA / Tolga Guney
 

Sernavên din

06/01/2025
15:35 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û AKP’ê bi dawî bû
15:31 Saliha Aydenîz: Divê Ocalan azad bibe ku aştî çêbibe
15:28 Nobeta li ser sînorê Kobanê didome: Dê piştgiriya me ya ji bo Kobanê bidome
14:52 Mûstafa Karatepe ku nexweşê penceşêrê ye piştî 30 salan hate berdan
14:47 Malbata Gulistan Doku bi dozger re hevdîtin kir
14:41 Xwendekar ji bo Gulistan Doku û Rojîn Kabaîş meşiyan
14:05 Ekolojîst: Em ê xwedî li Şoreşa Rojava derkevin
13:39 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û AKP’ê dest pê kir
13:36 Tulay Hatîmogûllari têkildarî gotinên wê yên hatine berevajîkirin daxuyanî da
13:22 Girtiyên jin ên hatin derbkirin sewqî girtîgehên cuda kirin
12:44 Ji bo edîtorê Rojnewsê Ehmed biryara tehliyeyê hate dayin
12:44 Ji 80 baroyan ji bo Tahîr Elçî daxuyanî
12:41 Dayika Aştiyê Bedriye Demîr hat bibîranîn
12:36 Onder: Piştî serdana Demîrtaş em ê daxuyaniyeke berfireh bidin
12:18 Ji bo rojnamegerên hatin qetilkirin merasîma cenazeyê hat lidarxistin
12:13 Li Amedê nexşerêya ‘çareseriyê’: Divê zemîna qanûnî amade bikin û Ocalan azad bibe
12:06 'Ne Erdogan ne jî Bahçelî, baweriya me bi Abdullah Ocalan heye'
11:35 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û Davûtoglû dest pê kir
11:31 Parêzer Tamur: Bi hedefgirtina rojnamegeran re Peymana Cinevê binpê kirin
11:02 DEM Partî ji bo nirxandina peyamên Ocalan civiya
10:55 Celal Firat: Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê ji bo Elewiyan referanseke
10:54 Remzî Kartal: Ji bo baweriyê divê azadiya fîzîkî ya Rêber Apo pêk were
10:34 Abdullah Ocalan: Azadbûna jinê têkoşîna Sakîneyê ye
09:47 Serokê TOD-DER’ê Kan: Divê guh bidin peyamên Ocalan
09:30 Li Wanê rêyên 493 gundan hatin girtin
09:00 ROJEVA 6’Ê ÇILEYA 2025’AN
08:47 Xwebûn bi manşeta ‘Nexşeya 2025’an diyar kir’ derket
05/01/2025
15:44 Emîne Şenyaşar li ser sînorê Kobanê bang kir: Bila ev zilm bi dawî bibe
15:27 Gurgîn Oktar piştî 30 salan hate berdan
14:54 Ekolojîst li ser sînorê Qamişloyê ne: Rojava modêla çareseriya Rojhilata Navîn e
14:24 'Em hêza xwe ji paradîgmaya Abdullah Ocalan digirin’
13:50 DBP dê meşa xwe bi hevserokên giştî yên heyî re bidomîne
13:48 Tulay Hatîmogûllari: Divê şertê aştiyê azadiya Ocalan be
13:07 Derket holê ku ‘Wezîrê dadê’ yê li Şamê kujer e
12:27 ‘Heke ji bo Gulistan Doku edalet pêk bihata niha Rojîn û Narîn dê bijiyan’
12:20 Hesabên X’ê yên MA, JINNEWS û Yenî Yaşamê hatin astengkirin
12:16 Abdullah Ocalan: Divê Tirkiye bi Kurdan re yekitiya demokratîk esas bigire
11:37 Malbata Rojîn Kabaîşê: Piştî qetilkirin, avêtin avê
11:24 Çîgdem Kiliçgun Uçar: Çareserî, vekirina deriyên Îmraliyê ye
Keskîn Bayindir: Dê têkoşîna me heta azadiyê bidome
11:01 Cengîz Aktar: Li Sûriyeyê her tişt dê li gorî daxwaza Enqereyê nebe
10:35 ‘Heta tecrîd ranebe çareserî nabe’
09:59 Bekaroglû: Divê Meclis sererastkirinên rê li ber demokratîkbûnê vedikin çêbike
09:18 Kovara Jinê bi manşeta ‘Jiyana me her tim şer bû’ derket
09:15 Aldar Xelîl: Çareseriya li Sûriyeyê bi projeya Neteweya Demokratîk pêkan e
09:00 Li ANKA-DER'ê serdema qeydên nû dest pê dike
09:00 ROJEVA 5’Ê ÇILEYA 2025’AN
04/01/2025
16:49 'Şertê yekem ê aştiyê azadiya Abdullah Ocalan e'
16:47 Jin ji bo Rojîn Kabaîşê di çalakiyê de ne
15:55 'Rojava ji bo hemû cîhanê model e'
15:46 Jinên di qedexeyên derketina dervê de hatin qetilkirin li ser gora xwe hatin bibîranîn
14:58 Li 3 bajaran li aqûbeta windayan hat pirsîn
14:36 Rapora 2024'an a DFG'ê: 5 hezar û 260 nûçe hatin astengkirin
14:24 Li bakurê Tişrînê şerekî dijwar diqewime
13:25 Ji bo birayên Efeoglû yên di binçavan de hatin windakirin doza edaletê kirin
13:07 Jinên li Silopiyayê hatin qetilkirin hatin bibîranîn
12:32 Li Rojhilatê di 2024’an de 63 kolber hatine qetilkirin
10:58 Îranê di rojekê de 9 kes bi dar vekirin
10:54 Li Edeneyê karkerek jiyana xwe ji dest da
10:29 Li Dêrazorê 3 zarok ji ber mayinê birîndar bûn
09:30 Xwendekar dixwazin mirina biguman a Rojîn Kabaîşê bê ronîkirin
09:23 Rengê Xelfeliyê diguhere
09:04 Mexmûriyên ku di çalakiya nobedê de ne: Çareserî bi azadiya Abdullah Ocalan pêkan e
09:00 ROJEVA 4'Ê ÇILEYA 2025'AN
03/01/2025
18:25 Dayikên Aştiyê Baroya Stenbolê ziyaret kirin
16:20 Li ser sînorê Kobanê bang kirin: Israra di têkoşînê de dê bi xwe re serkeftinê bîne
15:54 Li gundên Minbicê pevçûnên dijwar hene
15:38 Nobeda li sînorê Qamişloyê: Ger hûn jidil bin hûn ê guh bidin vîna çareseriyê
14:54 KCDP’ê rapora 2024’an weşand: 394 jin hatin qetilkirin
13:45 Çalakvanên ser sînorê Kobanê: Her peyva Ocalan dê aştiyê ava bike
13:08 Dewleta tirk bi SÎHA’yan avahiya şaredariyê hedef girt
13:07 Tanrikulu yê CHP’î: Dê helwesta me ya ji bo diyalogê bidome
13:04 Bi hezar kes li ser sînorê Kobanê meşiyan: Dê berxwedana Rojava bi ser keve
12:00 Xelkê Kobanê ji bo HSD û YPJ’ê seferber bû
11:34 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:33 ENAG û TUÎK’ê daneyên enflasyona salane eşkere kirin
11:29 Kaya ê di protestoya qeyûm de hate girtin qala îşkenceyê kir
11:11 Wezîrên Fransa û Almanyayê li Şamê ne
10:46 Gel ji bo meşa ser sînor li Pirsûsê kom bû
10:45 Bernameya Şandeya Îmraliyê ya Meclisê diyar bû
10:28 Serokê Baroya Amedê: Ji bo çareseriyê em amade ne peywirê li xwe bigirin
09:47 Baroya Mêrdînê li dijî biryara qeyûm serî li dadgehê da
09:42 HDK û DEM Partiyê ji bo aştiya civakî zend û bend badan
09:41 Li Tunusê keştiyên penaberan noqî avê bûn: 27 kes mirin
09:26 Rojnamevan Şah: Dê şerê xetên bazirganî û enerjiyê berbelav bibin
09:25 Bavek û 2 jê nexweş 4 kur
09:06 Çi bû ji Rojîn Kabaîşê: Çima hevala wê naaxive?
09:03 'Ger hêviya ji bo aştiyê hebe divê ji bo mafê hêviyê gavên zelal bên avêtin'
09:01 Di têkoşîna azadiyê de 3 jin: Dê neyên jibîrkirin
09:00 ROJEVA 3’YÊ ÇILEYA 2025’AN
02/01/2025
21:26 HSD: Tirkiye tevî koma paramîlîter 'Huras El Din' êrişî Minbic û Bendava Tişrînê dike
21:20 Endamê Meclisa DEM Partiyê Rohat Guvercîn hate girtin
16:58 DAKAP çû serdana malbata Rojîn Kabaîşê: Divê berpirsyar bên darizandin
16:54 Êrişên ser Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê didomin
16:47 HSD’ê banga diyalogê kir
16:44 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û Bahçelî bi dawî bû
16:29 Rapora girtîgehan: Êrîş, kelepçekirin, lêgerîna tazî
15:48 Rojnameger Yalçin sewqî Girtîgeha Kirşehîrê hate kirin
15:47 Ji bo tevlibûna meşa li ser sînorê Kobanê bang hate kirin
15:33 Dayikên Aştiyê: Ji bo şer bi dawî bibe divê her kes berpirsyartiyê li xwe bigire
15:11 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê û Bahçelî dest pê kir