Bi ser re 9 sal derbas bûn lê hêj jî birîn nekewîn e

  • rojane
  • 09:06 13 Kanûn 2024
  • |

ŞIRNEX - Malbatên kesên di dema qedexeya li Cizîrê de hatin qetilkirin, diyar kirin kul ew ê zilma li wan hatiye kirin tu caran ji bîr nekin û li pey doza xwe bin. 

Bi ser qedexeya ku li navçeya Cizîrê ya Şirnexê hat ragihandin re 9 sal derbas bûn. Ji Qedexeya derketina derve ya Cizîrê ku di 14’ê Kanûna 2015’an de hat ragihandin, heta 2’yê Adara 2016’an anku 79 rojan dewam kir. Di qedexeya derketina derve de 177 jê di jêrzemînan de bi giştî 288 kes hatin qetilkirin. Tevî ku 9 sal bi ser re derbas bûne jî hê jî cenazeyên 14 kesan nehatine dîtin. Di qedexeyan de bi sedan kes birîndar bûn û bi hezaran jî ji cih û warên xwe koçber bûn. Ji ber çekên hatine bikaranîn, zirar gihişt nêzî 3 hezar xaniyan. Komîseriya Bilind a Mafên Mirovan a Neteweyên Yekbûyî (NY) ev qedexe û rewşa li Cizîrê weke “Tabloya dişibe qiyametê” pênase kiribû. 
 
Malbatên xizmên xwe di dema qedexeyan de winda kirin, piştî qedexeyê xwestin kujer bên darizandin. Serlêdanên malbatan ên li dadgehên herêmî bi hinceta "pêdiviya darizandinê nîne" hatin redkirin, îtîrazên li dijî biryarên redkirinê jî bêencam man. Piştre jî serlêdanên ku li Dadgeha Destûra Bingehîn (AYM) hatibûn kirin, piştî 8 salan yek bi yek hatin vegerandin. Li ser vê yekê malbatan serî li Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê (DMME) dan. 
 
Malbatên xizmên xwe di qedexeyan de winda kirin, ji Ajansa Mezopotamyayê (MA) re axivîn. 
 
KURÊ WÊ BI ROJAN LI BENDA ALÎKARIYÊ MA
 
Selamî Yilmaz ê 23 salî ku bi rojan di jêrzemînên Cizîrê de bi birîndar ma, ji ber nebirina alîkariyê jiyana xwe ji dest da. Dayika wî Taybet Yilmaz a ku li ser televîzyonê hay ji mirina kurê xwe bû, wiha behsa wan rojan kir: “Kurê min di jêrzemînên Cizîrê de jiyana xwe ji dest da. 10 sal ser qedexeyan derbas bûn lêbelê hêj jî guhertinek çênebûye. Me tu agahî ji kurê min nestandin. Kurê min birîndar bûbû di jêrzemînan de bû. Bi rojan banga alîkariyê hate kirin lê kesekî alîkariya wan nekir. Herî dawî cenazeyê kurê min li Dîlokê derket. Me hestiyên wî jî nedîtin. Kurê min di jêrzemînan de şehîd ket. 
 
BI QASÎ HEBIM EZ Ê JI BÎR NEKIM
 
Di dema qedexeyan de me her zehmetiyek dît. Me îşkence dît. Li her derê hêzên dewletê hebûn. Ji me re digotin,' ferman hatiye ji me re gotine ev hemû ermen in, ferman hatiye ku em we xelas bikin.’ Bi tang û topên xwe ketin bajarê me. Em sê mehan di malê de hepsî man. Me nedikarî serê xwe ji malê derbixînîn. Zarokên me di bin tangên dewletê te bûn me ti agahî jê nestand. Em bêxwarin man, bêvexwarin man. Me gelek êş dît. Em ditirsiyan çimkî çavên wan, serê wan girtî bû. Me nedizanî ev ji ku hatibûn. Me nedikarî em derkevin ber derê malê. Kurê min bi rojan birîndar ma. Mehmet Tunç dikir hawar digot, ’alîkariyê ji birîndaran re bînin.’ Kesekî dengê wan nebihîst. Kurê min 5 rojan birîndar ma û piştre mir. Cenazeyê wî şewitî bû. Cenazeyê wan birin bajarên cuda. Bi qasî em bijîn dê wan rojan jibîr nekin. Em pey doza zarokên xwe ne. Baweriya min bi edeleta vê dewletê nayê. Ma ev tiştê ku wan aniyê serê me misilman dikin? Êşa ku me dîtî kesekî nedît. Heta ku em sax bin em ji bîr nakin. Çiqas şehîdên Kurdistanê hebin em pey wan hemûyan in.”
 
DEMA JI BO RAKIRINA CENAZEYÊ DIÇE TÊ QETILKIRIN 
 
Endamê Meclisa Şaredariya HDP’a Cizîrê Abdhamît Pocal (41) ku Cizîrê bernade, dema diçe cenazeyan bibe nexweşxanê li ser Cadeya Nisêbînê di encama gulebaranê de hate qetilkirin. Hevjîna Pocal, Aslihan Pocal diyar kir ku hevjînê wê ji bo ku alîkariya gel bike bi wan re naçe û wiha got: “Mala me xera kirin. Em jî ji nêçariya xwe derkerin çûn gundan. Hevjînê min bi me re nehat. Me kir û nekir got, 'ez nayêm ez ê şaredariyê de bimînim.' Hevjînê min ji bo ku alîkariya civaka xwe bike li vir ma. Em nêzî mehekî li gund man. Rojekî dema ku me televîzyon temaşe dikir me dît ku hevjînê min qetil kirine. Hevjînê min dema ku diçe bi Faysal Sariyildiz wan re cenazeyan bînin û bibin nexweşxaneyê hedef hat girtin û qetil kirin. Cenaze jî li erdê man û ew jî hate qetilkirin. Me xwest ku biçin cenazeyê xwe bistînin lêbelê nehiştin. Mirovên derdorê birin li Şirnexê defin kirin. Neheqî û zilm li me kirin. Em wan rojan jibîr nakin. Baweriya min bi edelata vê dewletê nayê. Roja ku hevjînê min ê bêguneh hatî qetilkirin, wê rojê edalet winda bû. Em ê her tim pey doza wan û daxwazên wan bin.” 
 
DI MALÊ DE HATE QETILKIRIN
 
Alî Tetîk (35) ê ku 5 zarokên wî hebûn jî li Taxa Cûdî di mala xwe de hate qetilkirin. Birayê wî Mahmût Tetîk, anî ziman ku ew ê tu caran wan rojan jibîr nekin û ev tişt anî ziman: “Me gelek tişt bi çavên xwe dît. Mirovên bêguneh û bêsûc hatin qetilkirin. Bi ser re 10 sal derbas bûn lêbelê hê niha jî dilê me bi kul e. Wijdana me nerehete. Ev tiştê ku hatiye serê me bêedaletî bû. 5 zarokên birayê min hebûn, di mala xwe de hate qetilkirin. Tu sûcê wî nebû. Me ji vê dewletê edalet nedît. Tiştê ku li vê derê hatiye serê me hovîtî bû. Ev tiştê ku kirin nayê qebûlkirin. Kesekî destê xwe dirêjî me nekirin, em terkî mirinê hatin kirin. Ew roj dê neyên jibîrkirin û ew roj dê her tim bîra me de bin. Di vê pergalê de edalet nepêkan e. Em bawer nakin ku edalet pêk bê. Em ê her tim li hemberî vê zilmê bisekînin û em ê tu caran jî wan rojan jibîr nekin.” 
 
MA / Zeynep Durgut
 

Sernavên din

26/01/2025
09:27 Hejmara nû ya Kovara Jinê derket
09:20 Encamnameya panela ‘Pêşeroja Rojava’ hat eşkerekirin
09:09 Meteorolojiyê xelkê Herêma Serhedê hişyar kir
09:00 ROJEVA 26’Ê ÇILEYA 2025’AN
08:22 Hejmara kesên ji ber şewata Hotêla Grand Kartalê hatine girtin bû 15
08:14 Di êrişa ser Tişrînê de 21 kes birîndar bûn
25/01/2025
16:43 Li dijî xespkirina vînê nobed: Heta ku pirsgirêka kurd çareser nebe dê aştî nayê
15:47 Li 3 bajaran li aqûbeta windayan pirsîn
15:45 Îtalya û Fransayê serdana Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê kirin
15:13 Hakan Fîdan sibê wê biçe Bexdayê
15:11 Hamasê 4 dîlgirtiyên din ên Îsraîlî radest kir
14:43 Taniş û Denîz hatin bîranîn: Kujer Levent Ersoz e
14:21 Li Îranê kolberek bi giranî birîndar bû
13:53 Dayikên Şemiyê li aqûbeta Taniş û Denîz pirsîn
12:20 Girtiya nexweş Hanîfe Arslan hat tahliyekirin
11:11 Der barê bavê Jîna Emîniyê de biryara binçavkirinê
11:07 Parêzerê berê yê Abdullah Ocalan: Divê ev firsend ji dest neçe
10:04 5 ambulans hedef hatin girtin, 3 tenduristkar hatin qetilkirin
09:56 Ji Şaredariya Îdirê xebatên ji bo jinan
09:12 Bi lêgerîna li hundirê dev dermankirina wî tê astengkirin
09:02 Şandeya ÇHD'ê ku çû Kartalkayayê: Me xwe negihand dozgeran
09:01 Ekolojîst Sezgîn: Maden dibin sedema pirsgirêkên tenduristiyê
09:00 ROJEVA 25'Ê ÇILEYA 2025'AN
24/01/2025
20:05 Rojnameger Eylem Babayîgît hat girtin
19:57 Hûrguliyên hevdîtina Îmraliyê
15:34 Parêzeran ji ber biryara beraetê ya di Doza Tahir Elçî de serî li AYM’ê dan
15:23 Nobeta li Tişrînê di roja 17’an de didome
15:06 Rojnameger Eylem Babayîgît sewqî edliyeyê hate kirin
15:04 Rêveberiya Xweser a Şengalê bertek nîşanî Qanûna Efûya Giştî da
14:55 38 ESP’î bi daxwaza girtinê hatin sewqkirin
14:14 Li Akdenîzê çalakiya nobetê: Heta qeyûm diçe dê têkoşîn bidome
13:51 Bertek nîşanî binçavkirinan dan: Dev ji van polîtîkayan berdin
12:53 Hevşaredar Sariyildiz sewqî Girtîgeha Kirşehîrê hate kirin
12:52 HSD: 9 çete hatin kuştin
12:39 Malbata Durdu ê bi guleya leşkeran hatibû qetilkirin serî li baroyê da
11:40 41 kesên binçavkirî birin edliyeyê
11:29 Sekreterê ÎKK’a Boluyê ya TMMOB’ê: Wezaret nikare xwe ji berpirsyartiyê xelas bike
11:04 Abdullah Ocalan: Erebeyê nexin pêşiya hespê, ewilî ‘Tirkiyeya Demokratîk’
11:03 Malbatan ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
10:59 Çepnî: Destkeftiyên Kurdan destkeftiyên çîna karker in
10:22 Eren Keskîn: Ji bo çareseriyê divê dewlet gavên şênber biavêje
09:59 Rojnameger Eylem Babayîgît 3 roj in binçavkirî ye
09:47 Ji bo Elçî ku astengdarê zêhnî ye bang: Bila were berdan
09:27 Raportorê NY’ê: Cezayê darvekirinê yê li Ezîzî hatiye birîn rewşa Kurdan a li Îranê nîşan dide
09:26 Serokê Baroya Wanê Ozaraz: Em piştgiriyê didin îradeya çareseriyê
09:23 Dayika ku di berxwedana Kobanê de kurê wê jiyana xwe ji dest da: Wê bi ser nekevin
09:22 Bertek nîşanî qetilkirina sivîlan dan: Êdî bes e
09:02 Meclisa Jinan a Konseya Bajêr a Amedê ji bo çareserkirina pirsgirêkan zend û benda badan
09:00 Ji Jin Artê banga ji bo kursên nû
09:00 ROJEVA 24’Ê ÇILEYA 2025’AN
08:42 Ji meteorolojiyê hişyariya barîna berfê
23/01/2025
19:36 Banga ji bo kampanyaya 'Ji bo aştiyê milyonek îmze'
16:48 Abdullah Ocalan di hevdîtinê de çi got, çima daxuyaniyekê berfireh nehat dayin?
16:17 Rojbîn Kartal Manzak a DEM Partiyî hate girtin
16:13 Dewleta tirk bajarokê Sirînê bombebaran kir
16:12 ‘Divê êriş bên bidawîkirin û ji bo çareseriyê gav bên avêtin’
15:56 MYK’a DBP’ê ya serdema nû diyar bû
15:45 Jin li dijî êrişan meşiyan: Şoreşa Rojava hêviya azadiyê ya gelan e
15:17 Girtî Emrûllah Kalkan ji Amedê sewqî Erziromê hat kirin
14:49 Şandeya Îmraliyê ya DEM Partiyê: Ev pêvajo ji bo me hemûyan jiyana azad û bi hev re ava dike
14:41 ÎHD’ê ‘Komîsyona Şopandina Binpêkirinên Mafan ên li Dijî Çapemeniyê’ ava kir
13:57 Li Dêrsimê girtina rojnamegeran hat protestokirin
13:40 Dozger xwest kujerê Şahîn Oner ji ‘qisûrê’ bê cezakirin
13:32 Di çalakiya li dijî qeyûm de ji bo Rojava bang kirin: Êrişan bidin sekinandin
13:06 Li Iraqê ‘Înîsiyatîfa ji bo Azadiya Ocalan’ hate avakirin
13:06 DEM Partî: Divê berpirsyarên komkujiya li Kartalkayayê bên cezakirin
12:45 Rêveberiya Xweser têkildarî ‘Kampa Holê’ daxuyanî da
12:05 Ji kesên li Kadikoyê hatin binçavkirin 35 jê hatin berdan
11:41 HSD’ê bîlançoya 24 saetên dawî eşkere kir
11:22 Parêzeran ji bo hevdîtina li Îmraliyê serlêdan kirin
11:09 Wezareta Dadê: Di şewatê de 78 kesan jiyana xwe ji dest dan
11:09 Ji DBP’ê danezana ‘xeta têkoşînê’
10:52 Li belavkarê rojnameyê Aslan 10 meh cezayê hefsê hate birîn
10:49 Tirkiye biryara DMME’yê ya têkildarî ‘Taniş û Denîz’ bicih nayîne
10:31 Jineke ku ji aliyê hevserê xwe rastî tundiyê hat xwîn çû ser mêjiyê wê
10:24 Niştecihên Kadikoyê têkildarî nîqaşên ‘çareseriyê’ çi dibêjin?
10:10 HDK’ê ji muxalefetê re got: Em bi xwe qadên azadiyê ava bikin
09:50 Saziyên ragihandinê: Dixwazin rojnamegeran bitirsînin
09:37 'Binpêkirinên li girtîgehan girêdayî tecrîda li Îmraliyê ye’
09:10 ‘Divê Erdogan hay ji zimanê xwe û pratîkên xwe hebe'
09:06 Rojnameger Cîhan: Gel paş de gav navêje, li ber xwe dide
09:05 Guldane Kiliç a ÎHD'î: Divê tecrîd bê rakirin, rêya muzakereyê bê vekirin
09:02 Rewşa girtiyê ku gardiyanan parxan û diranên wî şikandin xerab dibe
09:01 ROJEVA 23’YÊ ÇILEYA 2025’AN
22/01/2025
16:57 Şandeya Îmraliyê vegeriya: Hevdîtin 4 saetan dewam kir
16:45 Dewleta tirk gundên Zirgan û Kobanê bombebaran kir
16:20 Nivîskar Leyla Saraç bi xwîneran re hate gel hev
16:11 Ji rojnamegera binçavkirî peyam
16:03 Platforma Çandiniyê ya Wanê hat avakirin
15:13 Tehliyeya Çelebî careke din hate taloqkirin
14:50 Li Dêrsim û Edeneyê binçavkirin hatin protestokirin
14:30 Li Rojhilat li dijî biryarên darvekirinê greva giştî hat destpêkirin
14:15 ÎHD’ê ji bo Rojîn Kabaîşê daxuyanî da: Rapor kêm e, pirs bêbersiv in
14:10 40 endamên ESP, SKM û SGDF’ê 2 roj in binçavkirî ne
13:57 Wezîrê Karên Derve yê Sûriyeyê Şeybanî bang li Kurdan kir
13:49 Li Îmraliyê 144 binpêkirin hatin tespîtkirin
13:27 Jinan got: Qeyûm xesp e, rewa nîne
13:27 Ji ewil desteser kirin 37 roj piştre jî biryara komkirinê dan
12:39 Navên 45 kesên di şewata hotêlê de mirin diyar bûn
12:38 Duran Kalkan: Heke hûn cidî bin wê demê gavan biavêjin