Daştan bi belgefîlma ‘73’yê rastiya Şengalê vegot: Dê xeyalên wî nîvco nemînin

img

NAVENDA NÛÇEYAN - Rojnameger Argeş Şengalî ku di dema kişandina belgefîlma “73”yê de li gel rojnameger Nazim Daştan ê hatî qetilkirin azadî û êşên Şengalê kiribû belgefîlm, wiha got: “Em ê proje û xeyalên Nazim ên nîvco mayin bi cih bînin."

Rojnameger Nazim Daştan û Cîhan Bîlgîn di 19’ê Kanûna 2024’an de dema li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê nûce dişopandin, di encama êrîşa dewleta Tirk a bi Balafira Bêmirov a Çekdar (SÎHA) de hatin qetilkirin. Rojnameger Daştan di sala 2012’an de li Ajansa Nûçeyan a Dîcleyê (DÎHA) dest bi rojnamegeriyê kir û piştre jî cihê xwe di Çapemeniya Azad de girt. Daştan li gel vê gavê her nûçeya ku çêkir rastî û heqîqetê eşkere kir, li her qadên ku şer lê diqewime bi kameraya xwe amade bû. Di serpêhatiya xwe ya rojnamegeriyê de ji Kobanê heta Efrînê û ji wir jî heta Reqayê cihê xwe girt. Lêbelê herêma ku herî zêde lê bandor bûyî jî Şengal bû. Şengal di sala 2014'an de ji aliyê DAIŞ'ê ve hat dorpêçkirin û êriş hatin destpêkirin. Di vê êrişa ku weke fermana 74’an a li dijî Êzidiyan tê binavkirin, bi hezaran Êzidî hatin qetilkirin û bi hezaran jî dîl hatin girtin. Jin û zarokên dîl hatibûn girtin, li bazaran hatin firotin. Nazim Daştan ku ji vê pir bandor bû, yekemîn belgefîlma xwe li Şengalê çêkir. Belgefîlma bi navê "73" ku derhêneriya wê Daştan dikir, li ser fermana 73'an a DAIŞ'ê ya li dijî Êzidiyên Şengalê hate kişandin. Ev belgefîlm a bi navê 73, li ser çîrokên jin û şahidên ku ji komkujiya DAIŞ’ê rizgar bûne hate kişandin û Daştan di vê belgefîlma xwe de bal kişand ser bawerî, berxwedan û êşa Êzidiyan. Belgefîlm di mîhrîcanên navneteweyî de hat nîşandan. Daştan, bi vê belgefîlmê careke din komkujî ronî dikir. 
 
 
Rojnameger Argeş Şengalî ku di dema kişandina belgefîlma "73" de bi Daştan re xebitî, behsa dilsoziya Nazim a ji bo Şengalê, belgefîlma ku kişandiye û şahidiya wî kir.
 
ÊŞ, AZADÎ Û BERXWEDAN KIR BELGEFÎLM
 
Argeş Şengalî, anî ziman ku Nazim Daştan xwest êş û azar û azadiya Şengalê bi belgefîlmekê ji raya giştî re ragihîne û wiha got: "Heval Nazim di dawiya sala 2017'an, serê sala 2018'an de hat Şengalê. Em wî ji wê demê pê ve nas dikin. Berê me ew nedîtibû lê bi raya çapemeniyê me ew nas kir. Nazim ji ber ku civaka êzidî û êşên wê bihîstibûn û naskiribûn pir hestiyarî nêzikî jin, zarok û extiyaran dibû. Em wê demê di nav xebatên çapemeniyê de bûn lê şer hebû. 4 sal derbas bibûn lêbelê Şengal hê bi temamî azad nebûbû.  Dema ku heval Nazim hatî vê derê me pirsên weke ku ew kî ye û ji ku derê ye kirin. Ji bo statu û rêveberiya xweser gavên girîng hatin avêtin. Heval Nazim jî bi vê hestê hat Şengalê. Ji aliyekê ve xwest ku belgefîlmek êşên civaka Êzidî çêbike, ji aliyê din ve jî têkoşîn, berxwedana Şengalê ji raya giştî re ragihîne. Bi belgefîlmekê xwest dîroka Şengalê, şêwaza jiyana wê, civaka Êzidî, rêveberiya wê ya xweser, hêzên wê yên leşkerî û şerê gerîlayên HPG'ê û hêzên YPG'ê bi belgefîlm tomar bike.”
 
'JINÊN KU HATINE RIZGARKIRIN KIŞAND'
 
Rojnameger Şengalî, diyar kir ku Nazim xwest îşkence û azadiya jin û zarokên ji destê DAIŞ'ê hatine rizgarkirin belge bike û wiha got: "Di wê demê de hêzên YBŞ'ê, Rêveberiya Xweser a Şengalê û Rêveberiya Xweser a Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê bi hev re bûn. Gelek jin û keçên Êzidî di destê DAIŞ'ê de hatibûn rizgarkirin û gelek jî hê di destê DAIŞ'ê de bûn. Di operasyonên hêzên YPG'ê de gelek ji wan hatin rizgarkirin. Piştî lêkolînan em pê hesiyan ku Nazim rojnamevanekî ku dilê wî ji bo civaka Êzidî lêdixist, dema zarokên Êzidî yên di navbera 9 û 10 salî de dîtin pir keyfxweş dibû û ji wan pir hez dikir. Nazim bi taybetî jin û zarokên ku ji aliyê DAIŞ'ê ve hatin girtin û piştre hatin rizgarkirin, belge dikirin."
 
'JI BO BELGEFÎLMÊ BIKIŞÎNE ME BI PIYAN ÇIYA DERBAS KIRIN'
 
Şengalî, da zanîn ku Daştan ji bo temamkirina belgefîlmê pir têkoşîn daye û wan bi hev re li gelek çiya derbas kirine.  Şengalî, da zanîn ku Daştan dixwest ku êş û berxwedana Şengalê bigihîne hemû cîhanê û wiha pê de çû: “Şert û mercên ku em weke Çapemeniya Azad a Şengalê tê de bûn, gelekî xerab bûn. ji komkujiyê nû xilas bibûn. Û me ji bo xweseriyê gavên girîng diavêt. Lê ji bo temamkirina belgefîlmaz heval Nazim em ê bi peyatî çûn gelek gund, herêm û çiyayan ji bo temamkirina belgefîlma heval Nazim. Me xwest em bi vî awayî li Şengalê karekî biqedînin ji xwerêveberiyê, ji rêveberiya xweser bigire heta baweriya Êzidiyan û ji raya giştî parve bikin. Armanca belgefîlma wî jî ev bû. Tiştê ku bandor li Nazim kir ew bû ku civaka Êzidî di Komkujiya 74'an de koç nekirin û xwe parastin. Rewşeke din ku bandor li wî kir jî tevlibûna jinên ku piştî ku hatin rizgarkirin di nava saziyên Rêveberiya Xweser de bûn. Her tim digot,' Civaka Êzidî xwe ji nû ve afirand, divê cîhan vê bibîne.' Armanc ew bû ku civaka Êzidî çawa li hemberî qetlîaman li ber xwe da û Rêveberiya Xweser a ku hatiye avakirin ragihîne û bi hemû cîhanê bide naskirin."
 
'EZ XWE WEKE KU LI AXA LÊ JIDAYIKBÛME HÎS DIKIM'
 
Şengalî, bal kişand ser dilsoziya Daştan a ji bo Şengalê û ev tişt anî ziman: “Heval Nazim gelekî dixwest Şengalê bibîne. Dema me derdora Çiyayê Şengalê nîşanî wî da, yan jî dema ku em diçûn ser girekî bilind û Şengalê, digot,' Ez xwe weke ku li axa ku lê ji dayik bûme hîs dikim.' Heval Nazim tu carî xwe ji civaka Êzidî cuda nedît. Xwe ji civakê qut nekir, êşa wê civakê hîs dikir û dibû dengê civaka xwe."
 
'XEBAT Û PROJEYÊN WÎ EM Ê TEMAM BIKIN'
 
Şengalî destnîşan kir ku ew ê kameraya Nazim Daştan a ku hiştiye li erdê nehêlin, ew ê têkoşîna wan a heqîqetê bimeşînin û axaftina xwe wiha qedand: “Heta şehadeta xwe heval Nazim, zilm û zordariya ku li ser civak dihate kirin ji raya giştî re parve kir. Ji ber ku xwest hemû cîhan bibîne ka dewletên kapîtalîst çawa herêmên dagir dikin. Nazim jî bi vê hesasiyetê karê xwe dikir. Di oxira vê de jî canê xwe da. Em nikarin behsa hevalê Nazim bikin, em çiqasî vebêjîn jî dê kêm bimîn. Em bi şev û roj bi hev re bûn. Me bi hevre salek derbas kir. Gelek proje li pêşiya wî hebûn. Dixwest xwe bigihîne hemû civak û cîhanê. Dixwest şêwaza jiyana civakan û çawaniya dagirkeran dixwazin li ser civakan serwer bibin ragihîne. Dewleta Tirk a dagirker li hemberî rê û heqîqeta heval Nazim û Cîhan nekarî li ber xwe bide û ew qetilkirin. Heta ji destê me bê em ê xwedî li bîranînên wan derkevin. Em nahêlin pênûs û kamerayên wan bikevin erdê. Xebata ku wan neqedandiye em ê temam bikin. Em şagirtên wan in û tiştek ku em ji wan fêr bibin dê bigihînîn armancê.” 
 
MA / Zeynep Durgut
 

Sernavên din

12/02/2025
15:20 Dewleta tirk Binarê Qendîlê bombebaran kir
14:15 Ji bo Koyluoglû mewlûd hat dayin: Dê peyrewên wî têkoşîna heqîqetê bidomînin
14:07 Îdianameya Îmamoglû hate qebûlkirin
13:57 Cezayê hefsa malê yê rojnameger Akyuz hate rakirin
13:46 Rojnameger Samî Yilmaz hate binçavkirin
13:43 Ji bo mitînga Strasbourgê bang hate kirin
13:34 Dozgeriya li dijî biryara betalkirina di doza Sûrê de derketî ceza xwest
13:17 Li Wanê çalakiya girseyî: Em ê îradeya gel biparêzin
13:10 DBP dê li Amedê kongreyê li dar bixe
12:58 Li Salîhliyê 18 kes hatin binçavkirin
12:26 Cezayê li Zeydan hatiye birîn hat protestokirin
12:16 AYM’ê ji bo cezayê dabûn rojnameger Yelda Çîçek biryara binpêkirinê da
12:00 MYK’a DBP’ê: Em ê li dijî êrişên ser HDK’ê têbikoşin
11:53 Polîsê Kazanhan qetil kirî ev saleke nehatiye girtin
11:42 Wêneyên 2 rojnamegerên jin ên hatin qetilkirin hatin şewitandin
11:21 Wesayîta karkeran qeza kir: 10 kes birîndar bûn
11:20 Li dijî girtina rojnameger Oznûr Degerê îtîraz hate kirin
11:14 Berxwedana ji Şêx Seîd heta Abdullah Ocalan didome: Bêyî azadiyê çareserî nabe
10:18 Endama PM’a DEM Partiyê Pakîze Sînemîllîoglû hate binçavkirin
10:18 Amed bi berfê xemilî
09:16 Ji PKK’ê daxuyaniyeke girîng
09:11 Karapinarê nexweşîna pençeşêrê pê re heye: Ez mafekî dermankirinê yê birûmet dixwazim
09:10 Margaret Owen: Heya Ocalan azad nebe em ê nikaribin li ser aştiyê biaxivin
09:06 Farisogûllari: Ger AKP pêvajoyê bixitimîne ya winda bike wê Tirkiye be
09:02 'Ji bo azadiya Abdullah Ocalan, em amade ne bitêkoşin'
09:01 Kaganarslan: Ji bo civakîkirina çareseriyê gavên pratîk divê
09:00 ROJEVA 12’Ê SIBATA 2025’AN
08:34 Li Wanê dê daxuyaniya girseyî were dayin
08:31 Hevşaredar Neslihan Şedal: Em ê rê nedin xespkirinê
08:31 Berxwedan li taxan belav bû
08:30 Xelkê Wanê heta serê sibehê li pêşiya şaredariyê bû
11/02/2025
23:59 Tevî sar û seqemê jî bi hezaran kes li ber şaredariyê ne
16:24 Li dijî hewldana tayînkirina qeyûm li Wanê kon hate vegirtin
16:19 Li pêşiya Girtîgeha Evînê çalakî: Darvekirinan bidin sekinandin
16:18 Gundê Kobanê tê bombebarankirin
16:12 Neslîhan Şedal: Gelê hûn îradeya wê tune dihesibînin dê çawa pê re aştiyê bikin?
16:04 Di 12 salan de 742 zarokan di cînayetên kar de jiyana xwe ji dest dan
15:52 HDK’ê ji dozgeriyêr e got: Ne hedê tu kesî ye kongreya me tawanbar bike
15:33 Ozer ê di êrişa polîsan de birîndar bûbû ji nexweşxaneyê derket
15:32 Şîna Koyluoglû hate ziyaretkirin: Dê têkoşîna me de her dem bijîn
15:13 Tulay Hatîmogûllari: Dibe ku banga Ocalan bi 15’ê Sibatê re negihije
14:11 Xelkê Wanê: Em ê careke din mezin li ber xwe bidin
12:44 Tulay Hatîmogûllari ji îktîdarê re got: Plana we ya çareseriyê çi ye?
12:29 Aktar: Biryara ji berê ve hatibû dayin xwendin
Karaman: Mesele talankirina Şaredariya Wanê ye
11:52 Di doza rojnamegeran de dê aqûbeta dosyayên cuda were pirsîn
11:33 Di doza Safîturk de daxwaza jinûve darizandinê
11:31 Li Rihayê kesek hate binçavkirin
11:30 Parêzerên Abdullah Ocalan ji bo hevdîtinê serlêdan kirin
11:30 Necla Demîr: Dixwazin çapemeniyê veguherînin amûra propagandayê ya dewletê
10:43 Parêzerê Aktar: Biryareke siyasî ye û ji bo tayînkirina qeyûm hat dayin
10:29 Li pêşiya şaredariyê protesto: Em ê rê nedin xespkar û dizan!
10:12 Abdullah Zeydan: Tu hukmê vê biryarê tune ye
10:05 Xelkê Wanê diherike ber avahiya şaredariyê
10:04 3 sal û 9 meh cezayê hefsê dan Zeydan
09:52 Abdullah Ocalan dê bangekî çawa bike: Ji Şandeya Îmraliyê Onder ji MA’yê re vegot
09:28 Çîrokên çalakvanên ‘Hûn nikarin roja me tarî bikin’
09:09 Zhiyan Yaseen: Iraq bi qanûna rewşa kesane re îstîsmara zarokan rewa dike
09:08 Jinan ji bo 'Sala Malbatê' got: Ka berpirsiyariya bav?
09:07 Tîma Futbolê ya Jinan a Şaredariya Bajarê Mezin a Wanê: Armanc Lîga 2'yemîn e
09:05 Berdana girtî Tekîn ji ber cezayên disiplînê hat astengkirin
09:04 26 sal in di protestoyên komployê de cih digire: Min xwe bi wî nas kir
09:00 ROJEVA 11'Ê SIBATA 2025'AN
08:40 Li Stenbolê li dijî şaredariyên CHP’î operasyon: 10 kes hatin binçavkirin
10/02/2025
15:46 Li Rihayê 2 kes hatin girtin
15:27 Ji bo rojnameger Azîz Koyluoglû şîn hate danîn
15:11 ‘Ji bo çareseriyê divê Meclis destê xwe deyne bin kevir’
14:43 Di dema muayeneyê de kelemçekirina destan li girtiyan ferz kirin
14:05 Ji jinan meşa ‘azadiyê’: Gelek kes hatin binçavkirin
14:04 Hewldana Civakî ya ji bo Aştiyê banga ‘muzakereyan’ kir
13:20 Di meha 112’emîn a Komkujiya Gara Enqereyê de daxwaza edaletê
13:12 AYM’ê ji bo desteserkirina nameya ji Abdullah Ocalan re hatiye şandin biryara ‘binpêkirinê’ da
13:11 Şandeya Îmraliyê dê biçe serdana Herêma Federe ya Kurdistanê
12:21 Rojnameger Necla Demîr ji ber rojevên jinan tê sûcdarkirin
11:49 Şertê kontrola edlî ya rojnamegeran hate rakirin
11:28 Li Şirnexê ketin û derketina li 11 herêman hate qedexekirin
10:43 Danişîna 3 rojnamegeran dest pê kir
10:40 Bêrîtan Zagros: Tolê ji Çapemeniya Azad dihilînin
10:36 ‘Em polîtîkayên jinan wek kirdeya jiyanê nabînin red dikin’
09:46 Xwebûn bi manşeta ‘Çav û guh li Ocalan in’ derket
09:03 Rojnameger Denîz: Li dijî êrişên ser Bendava Tişrînê berxwedaneke mezin heye
09:03 Li dijî Komploya Navneteweyî çalakiyên azadiyê
09:00 ROJEVA 10’Ê SIBATA 2025’AN
09/02/2025
17:49 Tulay Hatîmogûllari: Em ê bi hev re welatekî demokratîk ava bikin
17:17 TJA'yê banga xwedîderketina li Şoreşa Rojava kir
17:12 ‘Ji bo çareseriyê divê em tevgera muzakereyan a civakî bidin destpêkirin’
16:53 Pirtûka Fîgen Yuksekdagê li Rihayê hate îmzekirin
16:50 Bayindir ji îktîdarê re got: Ocalan ji bo çareseriyê amadekariyê dike lê hûn?
16:29 Ozer êrişa polîsan vegot: Bi zanebûn hedef hatim girtin
15:09 PDK’ê bi ser Televîzyona KNN’ê de girt
14:59 Dewleta tirk êrişî gelek gundan kir: Zarokek hate qetilkirin
14:42 Bertek nîşanî qetilkirina rojnamegeran û zextan dan
14:16 Di mitînga Mêrsînê de banga ‘Ji Abdullah Ocalan re azadî’
14:11 Li Amedê jinekê bi awayekî guman jiyana xwe ji dest da
14:04 Ji bo rojnameger Nazim Daştan û Cîhan Bîlgîn mewlûd hate dayin
13:36 Li Dêrsimê îdiaya hewldana întîharê
13:23 Sûcên dewleta tirk ên ji destpêka 2025’an ve li Başûr hatine kirin
13:18 Bakirhan: Peyama Abdullah Ocalan dê li gorî ruhê Çanakkaleyê be
13:07 Ozer ê di êrişa polîsan de birîndar bûbû çavên xwe vekir
13:00 Waliyê Hewlêrê gev li mamosteyan xwar
11:58 Serokkomarê ewil ê Namîbyayê jiyana xwe ji dest da