Jinên ku xwe ji bo 8’ê Adarê Roja Jinan a Cîhanê amade dikin, li gelek bajaran çalakî li dar xistin û banga mezinkirina têkoşînê dan. 

 

ÎZMÎR

 

Pêkhateyên Tevgera Jinên Azad (TJA) li Îzmîrê di çarçoveya çalakiyên 8’ê Adarê de bi cilûbergên herêmî yên ji hêla Kooperatîfa Jinan a Tohumê ve hatine amadekirin, li Qada Geştê ya Sarniçê defîle li dar xistin. Beriya defîleyê daxuyanî hate dayin. Di çalakiyê de pankarta “Raperîna me li dijî qirkirina jinê ye, meşa me ber bi azadiyê ve ye” hate hilgirtin. Jinan gelek caran dirûşmên “Bijî piştevaniya jinan” û “Jin, jiyan, azadî” berz kirin. Kurdiya daxuyaniyê ji hêla Rûken Yilmaz ve û ya bi Tirkî ji hêla Ayşenûr Eker ve hate xwendin. 

 

Di daxuyaniyê de hat gotin ku li dijî polîtîkayên zayendperest, neteweperest û olperestî yên alternatîfa jinan jiyana nû ya li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê hatiye avakirin e. Hat gotin ku jin motîvasyona xwe di şexsê Cîhan Bîlgîn de ji Şoreşa Jinan a Rojava digirin. Hat gotin ku ew ê têkoşîna xwe mezin bikn û bi tifaqa jinan jiyanê ronî bikin. 

 

Piştî daxuyaniyê jî defîle hate lidarxistin. Piştî defîleyê, jinan li ber defê govend gerandin. 

 

STENBOL

 

TJA’yî ji bo starta 8’ê Adarê li Tunela Taksîmê ya li navçeya Beyoglû ya Stenbolê hatin gel hev. Jinên ku dixwestin ber bi qadê ve bimeşin, ji hêla polîsan ve hatin dorpêçkirin lê piştî israra jinan dorpêç hate rakirin. Di çalakiyê de pankarta “Em li dijî qirkirina jinan serî radikin, ber bi azadiyê ve dimeşin” hate hilgirtin. Gelek caran dirûşmên “Jin, jiyan, azadî", "Bijî 8’ê Adarê” û “Bijî piştevaniya jinan” hatin berzkirin. Jinên ku bi cilûbergên xwe yên Kurdî tev li çalakiyê bûn, stran gotin, tililî avêtin û govend gerandin. Di çalakiyê de ji bo Hevdîtina Jinan û Meşa Femînîst a Şevê ku dê di 8’ê Adarê de li Taksîmê bê lidarxistin jî bang hate krin. Dayikên Aştiyê, aktîvîsta TJA’yê Sebahat Tuncel, Hevseroka Giştî ya DBP’ê Çîgdem Kiliçgun Uçar û Parlamentera DEM Partiyê ya Stenbolê Çîçek Otlu jî tev li çalakiyê bûn. 

 

'DORA DEWLETÊ YE’ 

 

Sebahat Tuncelê di çalakiyê de bal kişand ser banga dîrokî ya Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan û got: “Birêz Ocalan bang li dewletê, gelên cîhanê û gelê Kurdistanê kir. Niha jî dora dewletê ye. Lê dewlet berîqetan didane pêşiya me û nahêle jin lihev bicivin. Ma heta pêşiya azadiya xwedîfadekirinê û raman neyê vekirin dê Tirkiye çawa demokratîk bibe? Yên berîqetan nadeynin pêşiya kujeran, li ber jinan didanin.” 

 

Parlamenter Çîçek Otlu jî got ku dê herî zêde bi têkoşîna jinan aştî bê.

 

Hevseroka Giştî ya DBP’ê Çîgdem Kiliçgun Uçar jî anî ziman ku ew ji bo bibin dengê jinan li kolanan e û got: “Heke pergaleke nû were avakirin, ev bêyî jinan nabe. Lewma tu wateya berîqetên we danîne tune ye. Rêberê Gelê Kurd birêz Abdullah Ocalan ku 26 sal in di tecrîd û îşkenceyê de ye, di 27’ê Sibatê de bangek kir. Em dizanin ku berpirsyartiya herî mezin dikeve ser milê jinan. Em jin dê di serdema nû de jî têkoşîna xwe mezin bikin.” 

 

Piştî axaftinan, jinan çalakiya xwe bi dirûşm û govendê bi dawî kirin. 

 

DÎLOK

 

Meclisa Jinan a Şaxa Egîtîm Senê ya Dîlokê jî di çarçoveya 8’ê Adarê de komxebata bi sernavê “Malbat, polîtîkayên bedenê û newekheviya zayenda civakî” ku di rojan domiya îro bi dawî kir. Gelek jin tev li komxebata li eywana konferansan a hotêleke li navçeya Mezmaxor a Dîlokê hat lidarxistin bûn. Li eywana komxebatê pankarta “Jin, jiyan, azadî”, “Li dijî sînorên mêrê serdest, kedxwariya kapîtalîst em têkoşîna ked û azadiyê mezin dikin” û Di rabûrdiyê de şopa me di pêşerojê de gotina me heye” hatin hilayîstin. 

 

Komxebat, bi pêşkeşiya Candan Dumrul a bi sernavê “Tundî, mobbîng û cihêkariya li dijî jinan û têkoşîna hiqûqî” dest pê kir. Candan Dumrul pirsgirêkên jinên di qada cemaweriyê de dixebitin û sendîkayî axivî û got: “Mobbîng, b guherandina şêwazê xebatê ya îktîdarê re şêwaza xw diguherîne.” 

 

AMED 

 

Çalakiyên 8’ê Adarê yên li Amedê jî didomin. Jinan bi pêşengtiya Platforma Jinan a Dîcle ya Amedê (DAKAP) û Koma Duçerxeyê ya Jinan a Amedê li pêş 2’yemîn Şaxa Egîtîm Senê ya Amedê kom bûn û dirûşmên “Jin jiyan azadî” û “Bijî berxwedana jinan” berz kirin. Jinan pankarta “Biharê jî Azadiyê ji yê jin bînin” hilgirtin. Jinan, beriya çalakiyê daxuyanî dan. Li ser navê komê Hevserokê Şaxa Egîtîm Senê ya Amedê Duygu Ozbay axivî û got: “Em jin li pişt daxwazê aştiyê ne. Ji bo azadiyê em ê her tim di nav têkoşînê de bin. Banga aştiyê hebe jin jî ji bo wê bangê mezin bikin dê li ber xwe bidin. Em ê di 8’ê Adarê de li her qadan banga jinan bilind bikin.” 

 

Piştî axaftinê, Jin li pêş 2’yemîn Şaxa Egîtîm Senê kom bûn û heta Qada Şêx Seîd duçerxe ajotin. Çalakî, li Qada Şêx Seîd bi gerandina govendê bi dawî bû.