Zeynel Kete: Sosyolojiya Elewiyan û modela ‘civaka demokratîk’ pir dişibin hev

  • rojane
  • 11:32 11 Hezîran 2025
  • |
img
ENQERE  - Hevserokê DAD’ê Zeynel Kete diyar kir ku daxwazên Elewiyan û hemû derdorên bawerî û bindestan dikare bi pêvajoya aştiyê re veguherin destkeftiyan û got: “Şêweyê baweriyê û civaka Elewiyan û modela civaka demokratîk gelek dişibin hev.” 
 
Bi “Banga Aştî û Civaka Demokratîk” a Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan re lêgerîneke mutebeqeta civakî ya nû ku pirnasnametî û pirbaweriyê di xwe de dihewîne jî bi xwe re anî. Di mijara civakîkirina banga Abdullah Ocalan de rola ku Elewî li xwe digirin jî dê girîng be. 
 
Hevserokê Komeleyên Demokratîk ên Elewiyan (DAD) Zeynel Kete diyar kir ku hewceye civaka Elewî ji bo civakîbûna pêvajoya heyî bi roleke krîtîk rabe. Kete, anî ziman ku Elewî dem bi dem tev li tevgerên muxalîf dibin û di asta baweriyê de xwe di komeleyan de hefsî dikin û ev yek jî ji bo rizgariya civakî dê sûdewer nebe. 
 
TEVLIBÛNA ELEWIYAN A PÊVAJOYÊ
 
Kete, destnîşan kir ku civaka Elewî hêj niha jî ji hêla çandî ve şopa Nesîmî, ji hêla polîtîk ve şopa Pîr Sûltan û ji bo anîna cem hev a gelek derdorên cuda jî kevneşopiya Baba Îshak û Baba Îlyas di nav xwe de dihewîne. Kete, got: “Her wiha modela rêxistinbûnê jî ji Haci Bektaş û Seyîd Riza digire. Hêza esasî ya çareseriyê Elewî ne û divê bibin kirdeya çalak a siyaseta demokratîk.” 
 
HELWESTA SERDEST A LI DIJÎ ROJHILATA NAVÎN 
 
Di berdewamiya axaftina xwe de Kete anî ziman ku “Banga Aştî û Civaka Demokratîk” pêvajoyeke stratejîk e û wiha domand: “Bi taybet jî di serdemeke ku Şerê Sêyemîn ê Cîhanê ewqas zêde tê hîskirin de. Hêzên kapîtalîst, hêzên navendî yên hegemonîk sed sal berê li Rojhilata Navîn li gorî daxwaza xwe gelek netewe dewlet ava kirin. Sedsal piştre dîsa ji bo domandina hebûna xwe ketine nava stratejiyeke nû. Ji bo vê jî dixwazin li Rojhilata Navîn pergaleke nû ava bikin. Netewe dewletên wan bi xwe ava kirin, niha li pêşiya wan dibin astengî. Tiştên li Îran, Iraq û Sûriyeyê diqewimin, asta têkoşîna gelê Kurd di halê hazir de li pêşiya projeya wan a sedsalî astengî ye. Dema mirov van geşedanan tevan bi hev re dinirxîne, mirov dibîne ku banga civaka demokratîk û sosyalîzmê stratejiyeke girîng e.” 
 
BI AŞTIYÊ RE DÊ DAXWAZ VEGUHERIN DESTKEFTIYAN 
 
Kete, got ku daxwazên bindestan, jinan, ciwanan, nasnameyên cuda û baweriyan bi pêvajoya aştiyê re dê veguherin destkeftiyan û wiha axivî: “Tevlibûna Elewiyan a pêvajoyê jî hewceye di vê çarçoveyê de bê nirxandin. Beşdariya civaka Elewî, bi qasî pêvajoya aştiyê girîng û stratejîk e. Di dîrokê de Elewî rastî gelek zext û cihêkariyan hatin. Hema hema tevahiya Elewiyan îro li derveyî dewletê mane û avadaniya xwe ya civakî bi xwe ava kirine. Bi hezaran sala ye serbixwe jiyane û bi xwe pirsgirêkên xwe çareser kirine. Feraseteke edaletê ya xwe dispêrê demokrasiya yekser jiyane.” 
 
CIVAKA RIZAYÊ Û CIVAKA DEMOKRATÎK 
 
Kete, bi lêv kir ku şêweyê avadaniya baweriyan Elewiyan, rastiya wan a civakî û kodên wan ên civakî û modela civaka demokratîk pir dişibin hev û got: “Taybetiyên wan ên hevpar pir zêde ne. Her çend têgeha ‘civaka demokratîk’ di demên dawî de ji hêla tevgera Kurd ve bi awayekî xurt bibe rojev jî, civaka Elewî ji xwe di tevahiya dîroka xwe de ev yek weke ‘Civaka Rizayê’ pênase kirine. Civaka Rizayê, tê wê wateyê ku tevahiya pêkhateyên civakê hebûna xwe bi awayekî azad ava dikin.” 
 
‘PIŞTGIRIYA ELEWIYAN A JI BO PÊVAJOYÊ DÊ MEZIN BE’ 
 
Kete, daxuyand ku civaka Elewî ya li Tirkiyeyê di nava 100 salên dawî de rastî komkujiyên pergala netewe dewlet û pergala yekperest hatiye û axaftina xwe wiha qedand: “Di nava vê pêvajoya dîrokî de Elewî û Kurd li vê xakê rastî bi hezaran cureyên komkujiyan hatin. Ji Komkujiya Dêrsimê heta roja me gelek rêzekomkujî hatin kirin. Dema mirov van tevekan tîne gel hev, dikarim bibêjim yên herî zêde daxwaza aştiyê dikin, yên herî zêde ji bo civakîbûna aştiyê dê bixebitin û ji bo avakirina civaka demokratîk dê piştgiriya Elewiyan mezin be.” 
 

Sernavên din

14/07/2025
14:32 MEBYA-DER’ê li Şirnexê rêveberiya nû hilbijart
14:21 Xwebûn bi manşeta “Destpêka pêvajoya nû” derket
13:27 595 hezar ciwanan bi hêviya perwerde û peydakirina kar koç kirine
13:08 HSD’ê ji bo Siwêdayê banga agirbestê kir
12:59 Rojnamegerê tedawiya penceşêrê dibû jiyana xwe ji dest da
12:53 Şebnem Korur Fîncanci: Divê rêxistinên civaka sivîl jî beşdarî komîsyonê bibin
12:14 PDK û YNK dê îro bicivin
11:50 Tazmînata ji bo leşkerê hatibû kuştin ji malbatên HPG’iyan xwestin
11:27 Palestine Action li Ingilistanê hate qedexekirin: Yasayeke neheq hate derxistin
11:08 Li gundên Cilbya û Bilikayê rojane 270 tonê daran tên birîn
10:39 SOHR: Li Suweydayê 37 kes hatin kuştin
10:36 Li Endonezyayê bi pileya 6.7’ê erdhej çêbû
10:26 DBP, DEVA, SAADET: Divê pêvajoya avakirina komîsyonê û gavên hiqûqî neyê dirêjkirin
09:51 Şewata li Îzmîrê gihîşte rê
09:48 Welatiyên Wanê bangî dewletê kirin: Em ne gotin lê fermiyetê dixwazin
09:45 Li Pirsûsê birîndar bû, di têkoşîna edaletê de hate girtin
09:00 Dîroka hevdîtinê ya Şandeya Îmraliyê ya bi Ozel û Bahçelî re diyar bû
09:00 ROJEVA 14’Ê TÎRMEHA 2025’AN
08:34 Di hevdîtina ‘Civaka Demokratîk’ de li pêşniyarên gel guhdarî kirin
08:34 Şaredarê Şîleyê hate girtin
13/07/2025
21:39 Rêveberiya Xweser têkildarî hevdîtinên bi Şamê re daxuyanî da
21:26 Alçîçek li warê xwe Amedê bi coş hate pêşwazîkirin
17:12 Berxwedana li Hesendînê ya li dijî madenê didome
16:45 Kesên di Komkujiya Pirsûsê de hatin qetilirin dê bên bibîranîn
16:40 Spanyayê Ahmet Dîkmen girt: Xetereya vegerandina li Tirkiyeyê heye
16:39 ‘Elewî û Kurdan li dijî înkarê li ber xwe dan’
16:18 Kesên di Komkujiya Zîlanê de hatin qetilkirin bi bîr anîn
16:10 Li Balikesîrê şewat derket
16:05 Li Zozana Tiloranê hevdîtina ‘Civaka Demokratîk’
15:50 Mala Muze û Çandê ya Qazî Mihemed hate vekirin
15:36 AATUHAY-DER’ê kongreya xwe li dar xist
14:59 Çelîk têkildarî gotinên Erdogan daxuyanî da
14:51 Hevşaredarên Tetwanê: Dê xebatên me yên ji bo çanda Kurdî bidomin
14:40 ‘Em ji nexşerêya birêz Ocalan bawer in’
14:27 Serokê Baroya Agiriyê: Divê êdî dewlet berpirsyartiyê li xwe bigire
14:04 Li Gimgimê aşûre hate belavkirin
13:55 Di şewata Enqereyê de yek jê pitik 3 kes mirin
13:51 Ji bo Komkujiya Zîlanê banga hevrûbûnê
13:45 Medyaya Îranê: Pezeşkiyan di êrişa Îsraîlê de birîndar bû
13:04 Gulistan Kiliç Koçyîgît: Avakirina aştiyê peywira me tevan e
12:42 Du zarokên wê tev li PKK’ê bûn: Barekî giran li ser milê me hemûyan e
12:32 Zwanenberg piştgirî da Ocalan
12:02 ‘Pêvajoya Aştî û Civaka Demokratîk’ li Êlihê ji 25 hezar kesan re hate vegotin
11:49 Welatiyên Amedî: Em azadî û wekheviyê dixwazin
11:29 Şahidên berxwedana 14’ê Tîrmehê: Ruhê wê demê ev em gihandin vê rojê
11:02 Jin ji bo yekitiya neteweyî têdikoşin: Hedef kongreya neteweyî ye
10:39 Birayê xwe Alî Çîçek vegot: Digot ‘Em ê bi ser kevin’
10:22 Hejmara 124’an a kovara Jinê derket
10:18 Li Şirnexê tacîza zayendî li zaroka 13 salî hate kirin
10:06 Parastvanên mafan ên envanterên çekan radestî wan hatine kirin dê raporê amade bikin
09:52 Hevserokê Giştî yê ÎHD’ê: Êdî tu hincetên dewletê neman
09:37 Mihrîcana Tetwanê di roja 16’an de bi dawî bû
09:30 Dayika 12 salan piştre keça xwe di merasîmê de dît: Em aştiyê dixwazin
09:20 TJA bi boneya pêvajoyê bi jinên Tirkmen re civiya
09:12 Hat îdiakirin ku cerdevanan dest danîne ser erdê gundiyan
09:02 Wekîlên DEM Partiyê: Divê Meclis di çareseriyê de bi roleke çalak rabe
09:01 Li Besta û Biligayê dîmenên talankirina daristanan
09:00 ROJEVA 13’Ê TÎRMEHA 2025’AN
12/07/2025
18:17 Şara û Aliyev hevdîtin pêk anîn
17:38 2 girtî serbest hatin berdan
17:31 Tirkiyeyê bejahiya Amêdiyê bombeberan kir
16:44 Panela Komkujiya Zîlanê: Armanc înkar û qirkirin bû
16:17 Pervîn Buldan gotina Erdogan nirxand
16:17 Firat Nebîoglû hat berdan
15:28 Ji bo 3 girtiyan doza azadiyê kirin: Nikarin pêdiviyên xwe dabîn bikin
14:58 Xizmên Windayan piştgirî dan pêvajoyê: Bila komîsyon bê avakirin
14:35 Ji KESK'ê daxwazên ji bo 'pêvajoyê'
14:25 Ji bo Sune û Çakarsin şîn hate danîn
13:58 33 sal in tu agahî ji Kayayê ku cerdevanan ew revandiye nayê girtin
12:34 Di ser Komkujiya Zîlanê de 95 sal derbas bûn
11:50 Erdogan: Em ê bi avakirina komîsyonê li ser pêdiviyên qanûnî yên pêvajoyê biaxivin
11:40 Li Balikesîrê ji ber şewatê du tax hatin valakirin
11:15 Vaye dîmenên amadekariya merasîma dîrokî!
11:09 Merasîma dîrokî di manşeta ewil a rojnameyan de cih girt
11:06 Kesên şahidiya merasîma dîrokî kirin bihêvî ne: Berpirsiyarî li ser milê her kesî ye
11:03 Salîha Aydenîz: Şewata çekan destpêka têkoşîneke nû ye
10:38 Unsal: Ji bo siyaseta demokratik sererastkirinên qanûnî divê
10:00 Ji bo girtiyê nexweş Çam serlêdaneke nû
09:58 Nivîskar Karakûş: Ger reforma hiqûqî çêbibe dê pêvajo pêş ve biçe
09:40 Li Tetwanê konserteke bicoş li dar ket
09:08 Welatiyên Botanê li benda ‘sererastkirinên hiqûqî’ ne
09:00 ROJEVA 12’YÊ TÎRMEHA 2025’AN
11/07/2025
20:36 Bafil Talebanî: Biryara PKK'ê ya destpêkirina serdemeke nû gavekî dîrokî ye
20:26 Wezîrê Dadê Tunç: Ji niha û pê ve karê me zede ye
20:07 Besê Hozat: Niha dora aliyê din e
20:02 Hevserokên Giştî yên DEM Partiyê: Merasîma PKK'ê vexwandina ji bo jiyana azad e
18:51 Berdana Erdemê 30 sal in girtî ye cara duyan hat taloqkirin
18:45 Davûtoglû: Divê em pêşengiya vê serdemê bikin
18:40 Erdogan: Gava ku hate avêtin bibe wesîleya xêrê
17:05 Midûrê Karên Nivîsan ê Kovara Lemanê hate binçavkirin
17:02 Fîkret Ataş hate tehliyekirin: A girîng azadiya civakî ye
16:59 Ozgur Ozel: Divê pêvajo li Meclisê bi gavên lez û bibiryar bê birêvebirin
16:50 Kurtulmuş: Xebatên me yên têkildarî komîsyonê ber bi dawiyê ve ne
16:34 Li Amedê kelecana merasîma dîrokî: Em ji bo kesên çek danîne temînateke destûra bingehîn dixwazin
16:29 Navên kesên tev li merasîma şewitandina çekan bûn
16:00 Li Deşta Fîsê şahidiya kêliyên dîrokî
15:56 Şîna Harun Karay bi girseyî hate ziyaretkirin
15:55 Dayikên Aştiyê: Êdî tu hincetên dewletê nema, bila gav biavêje
15:41 Rojeva çapemeniya cîhanê merasîma dîrokî bû
15:26 Oral ê 30 salan girtî ma: Divê êdî dewlet gavên şênber biavêje