Atölyelerde kadın karakterleri analiz ediyorlar

  • kadın
  • 09:14 17 Temmuz 2024
  • |
img
AMED - Her hafta düzenledikleri okuma atölyelerinde Kürtçe romanlardaki kadın karakterleri analiz ettiklerini belirten KASED Başkanı Saliha Ayata, “Şu ana kadar 27 roman okuyup, tahlil ettik. Tahlilleri de kayıt altına aldık” dedi. 
 
Anadilde kültür ve sanatın gelişimi için 2019 yılında bir grup kadın sanatçı tarafından Amed’de kurulan Kadın Kültür Sanat ve Edebiyat Derneği (KASED), çalışmaları kapsamında çeşitli atölyeler ve kurslar düzenliyor. Özelde kadınlarla çalışma yürüten KASED, kimi zaman erkekleri de çalışmalara dahil ediyor. Dernek bu kapsamda ise yaklaşık 4 yıldır erkek ve kadınlarla Kürtçe roman okuma etkinliği gerçekleştiriyor. Kürtçeyi iyi konuşan ve anlayan herkesin katılabildiği atölye, her hafta Pazar günü düzenleniyor. 
 
KASED Başkanı Saliha Ayata ile derneğin çalışmaları ve atölyeleri konuştuk.
 
EDEBİYATTA KADIN 
 
Müzik, fotoğraf ve edebiyat gibi her alandan kadınlara ulaşıp birlikte çalışma yürütmek istediklerini söyleyen Ayata, atölye çalışmasını da bu kapsamda başlattıklarını söyledi. Atölyelerde romanların tarihi üzerinde durduklarını belirten Ayata, okudukları romanları kadın bakış açısıyla analiz ettiklerini dile getirdi. Ayata, “Oradaki kadın karakter nasıl ele alınmış, o karakter gerçekten karakter mi, tip mi? Kürt ve dünya edebiyatında kadına nasıl bakılıyor? Kadın devrimci mi yoksa evde mi? Ya da bir aile içinde fesat olarak mı ele alınıyor. Çünkü kadınlar romanlarda çoğunlukla toplum içerisinde fesat, yoldan çıkaran ya da bir ağanın 3’üncü, 4’üncü eşi olarak görülüyor. Romandaki kadın tiplemesi bu şekilde ele alınıyor. Ancak edebiyatta fazla kadın karakterler göremiyoruz. Bunları kadın gözüyle eleştiriyoruz. Edebiyatta kadın nasıl esir ediliyor, nasıl küçük görülüyor? Bunları eleştirerek, romanları analiz ediyoruz” ifadelerini kullandı. 
 
Şu ana kadar toplam 27 roman okuyup, tahlil ettiklerini dile getiren Ayata, bu tahlilleri kayıt altına aldıklarını aktardı. 
 
KADINLAR KADINLARI ANALİZ EDİYOR 
 
Edebiyatın kapılarının tüm dünyada kadınlara kapatıldığına dikkati çeken Ayata, “1800’lerin sonuna hatta 1900’lerin başlarına kadar da o kapı kapatılmış ama kadınlar durmamış ve bir şekilde o kapıları kırmıştır. Özellikle son yüzyılda kadınların ürettiği çok fazla ürün görüyoruz. Ama istesen de istemesen de romanlarda erkek kodları çok güçlü görülüyor. Bir erkeğin gözüyle kadın karakter oluşturuluyor ve bu karakter erkeğin kendine göre idealize ettiği bir karakter oluyor. Özellikle de romanlarda bu mesele var. Erkeklerin yazdığı romanlarda kadınların ne durumda olduğunu, nasıl bir karakterle yazıldığını görülmesini istiyoruz. Kürt romanlarının yüzde 80’ninde, kadının sadece evde olması, birilerinin elinin altında olması ya da 2’nci, 3’üncü kadın olması çok mu tesadüf? Çok az üründe kadınlar devrimci, güç sahibi, ayakları üzerinde durabiliyor. Biz bu meseleleri kadın gözüyle değerlendiriyoruz” diye belirtti. 
 
ERKEKLERLE ORTAK ÇALIŞMA
 
KASED olarak tüm çalışmalarını kadınlarla yürüttüklerini, eğitmenlerin de, öğrencilerin de kadın olduğunu belirten Ayata, bu çalışmayı erkeklerle yürütme nedenini şöyle açıkladı: “Burada erkeklerin ve kadınların fikirlerini bir araya getirmek ve değerlendirmek istiyoruz. Erkekler, bu karakterleri nasıl görüyor? Birbirinin önünü açma ve anlama noktasında atölyeyi karma yapmayı gerekli gördük. İstesen de istemesen de dünya edebiyatı erkeklerin elinde. O yüzden bu durumu erkek olmadan değerlendiremezsiniz.”
 
‘KÜLTÜR MESELESİ HERKESİN MESELESİ’
 
Kürtlerin 21. yüzyılda asimilasyon politikalarına karşı direndiğini hatırlatan Ayata, şöyle devam etti: “Bir toplumdan kültürünü, dilini ve sanatını alırsan, o toplumda bir şey kalmaz. Çünkü kıyafetleri, dilleri, kültürleri, şarkıları, hikayeleri yasaklı. Her ne kadar meşru bir hak da olsa sistem tarafından meşru görülmüyor. Hala Kürt bir sanatçı gönül rahatlığıyla sanatını icra edemiyor, kültürünü savunamıyor. Dil hala ölümle karşı karşıya. Hala eğitim dili yok. Kürtler başka bir dille, tarihle, kültürle, sanatla, felsefeyle, sosyolojiyle büyüyor. O yüzden Kürt dil, kültür, sanat meselesi kritik ve önemli bir mesele. Evet, biz varız, var olduk, var olacağız, direniyoruz ama bu mesele yani kültür savunması herkesin meselesi olmalı. Mesele ‘dili nasıl büyütebiliriz?’ olmalıdır. Dili büyüten, güçlendiren şey ise üretim ve yaratıcılıktır. Sinema, tiyatro, edebiyat, müzik alanında yaratıcı olursan, güçlenirsen var olabilirsin. Dilimiz için üretim lazım. Eğer üretim olmazsa o dil bir yere kadar var olur. Bundan dolayı anadilde eğitim olmalı, o zaman kültür, sanat, edebiyat, tarih ve felsefe daha derin tartışılır. O yüzden mücadelemiz buna yönelik olmalıdır.” 
 
MA / Rukiye Adıgüzel

Diğer başlıklar

26/08/2024
14:20 İşçilere dönük saldırıyı sordu: Kürtçe şarkı dinlemek suç mudur?
13:21 Hewş Kafe'nin sahibine ikinci saldırı: Elini kırdılar
12:58 İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan’ın ilk ziyareti Irak’a
12:42 Süleymaniye’nin Sînkê köyü bombalandı
12:29 Tutsak Bozkurt’un ailesi gardiyanlar hakkında şikayette bulundu
12:26 60 basın kuruluşundan AB’ye ‘İsrail’e baskı’ çağrısı
11:38 Hastaneden taburcu olan Emine Şenyaşar yine Meclis’te
11:18 Pexşan Ezîzî ve Şerife Muhammedi için 36 bin imza
10:35 Gazetecilerin katledilmesine tepki: Kalemleri yerde bırakılmayacak
10:06 Koçyiğit: Kenan Evren hayatta olsaydı AKP'yi ayakta alkışlardı
09:13 Balıkesir’de bir kadın katledildi
09:10 Xwebûn ‘Tecrit savaş politikasıdır’ manşetiyle çıktı
09:09 Anadilde hizmet, şiddeti önleme mekanizmaları için kilit noktada
09:08 Dr. İsmet Konak: Silah tüccarları çekilirse Rusya-Ukrayna savaşı sona erer
09:03 Esnek çalışma modeline karşı örgütlü mücadele çağrısı
09:02 55 yıllık kooperatif kapandı: Üretici özel sektörün insafına kaldı
09:01 Tarla sahibi de tarım işçisi de şikayetçi
09:00 26 AĞUSTOS 2024 GÜNDEMİ
25/08/2024
23:31 Hatimoğulları: Erdoğan sanırsın kendi iktidarında değil simülasyonda yaşıyor
23:06 Sakık’tan Patnos Devlet Hastanesi paylaşımı: Hastalar çaresizce bekliyor
22:16 İkizköylüler Limak'ı protesto etti
22:09 Bakırhan: Erdoğan’ın sözleri ülkeyi yoğun bakımda tutmaktır
20:35 Öcalan: Öncelikli gündemimiz tecrit olmalıdır
19:47 Katledilen kadın gazeteciler için Şehba’da kitlesel yürüyüş
19:38 Saldırı sonucu Federe Kurdistan Bölgesi’nin köylerinde yangın çıktı
18:19 ‘Adalet Dayanışması’ kuruldu
18:10 Sultangazi’da taş ocağı protestosu: Çok sayıda gözaltı
18:02 Esad: Türkiye ile yakınlaşma görüşmelerinde ilerleme yok
17:55 DEM Parti ve Amed Çocuk Ağı’ndan kayıp Narin’in ailesine ziyaret
17:48 Efrîn’de 5 yurttaş kaçırıldı
17:03 İstanbul’da ‘Özgürlük Okumaları’ etkinliği
16:58 İskenderun’da iş cinayeti
16:51 Gazeteci Tara için kurulan taziyeye kitlesel ziyaret
16:29 Bergama'da çam fıstığı ağaçları yanıyor
16:22 ‘Özgürlüğe ses ver’ eylemi: Çözüm Sayın Öcalan’ın özgürlüğü
16:07 Hezex'de 2 genç gözaltına alındı
16:07 İran Kürt tutsağı idam etti
15:12 Endonezya’da sel: 11 kişi öldü
14:59 Gazetecilere dönük saldırı İstanbul’da protesto edilecek
14:41 Haşdi Şabi Germiyan’dan çekildi
14:24 DEM Parti’den 31 yıl sonra tahliye olan Genç’e ziyaret
12:44 ‘Özgürlük Okumaları’nda özgür eş yaşam tartışıldı
12:15 Çewlîg'de çıkan orman yangını söndürüldü
11:58 Basın kurumlarından tepki: Gazetecileri koruyan protokoller ihlal ediliyor
11:31 Germiyan’ın Kuleco bölgesine Haşdi Şabi sevkiyatı
10:21 İsrail’de 48 saatlik OHAL ilanı
09:53 6 kentte sel ve heyelan: 1 kişi öldü, 1 kayıp aranıyor
09:45 ‘Özgürlük serüveni O’nu daha da güzelleştirdi!’
09:06 Kurdistan Parlamento seçimleri: Halk KDP’den intikam almak istiyor
09:03 İhlaller aktarılırken telefon kesildi: Cezaevine ‘acil’ bağımsız heyet gönderilsin
09:03 Tutsaklara işkence eden başgardiyan hakkında soruşturma
09:03 İmralı’dan haber alamama hali 42’nci ayında
09:02 Çıktıkları pazardan eli boş dönüyorlar
09:00 25 AĞUSTOS 2024 GÜNDEMİ
24/08/2024
23:46 İşçilere saldırıya ilişkin Amedspor’dan açıklama
22:59 Taş ve Öztop 30 yılın ardından tahliye edildi
22:51 Rezan’da halk buluşması
22:11 İstanbul’da kayyım nöbeti: Herkes sesini yükseltsin
21:59 Gazetecilerin katledildiği yere çiçek bırakıldı
21:20 Gülistan Doku Futbol Turnuvası ‘jin jiyan azadî’ sloganıyla final yaptı
21:06 ‘Özgürlük Okumaları’ sürüyor
20:15 Gazeteciler için Süleymaniye’de yürüyüş: Sessiz kalmayın
19:53 İsviçre’de gazeteciler için eylem
18:52 Arhavililer madene karşı yürüdü
18:31 Saldırıya uğrayan işçi tutuklandı
18:21 DEM Partinin okulu ilk mezunlarını verdi
18:10 Şenyaşar ameliyattan çıktı
17:43 Uluslararası basın örgütlerine çağrı: Saldırılara karşı sesinizi yükseltin
17:41 Ewêna’da direniş sürüyor
17:13 DEM Parti’den 3 gündür bulunamayan Narin’in ailesine ziyaret
17:10 İzmir ve Uşak'ta orman yangını
17:08 Nevşehir'de Amedspor forması giyen işçilere silahlı-bıçaklı saldırı
17:06 Gazetecilerin katledilmesi Berlin’de protesto edildi
16:31 Gazetecilerin katledilmesine tepki: Saldırılara karşı boyun eğmeyeceğiz
16:10 Bayındır: Kürt sorununun çözümü Sayın Öcalan’la müzakeredir
15:58 Gazeteci Tara için Êlih'te kurulan taziyeye kitlesel ziyaret
15:50 Şirnex’te 8 cenaze hastanede bekletiliyor
15:42 İHD: Gazetecilere saldırı bağımsız kuruluşlarca araştırılmalı
15:41 CarrefourSA işçilerinden Çalışma Bakanı’na: Taleplerimizi dikkate almak zorundasınız
15:25 Aldülkadir Kuday'ın sağlık sorunlarına dikkat çekildi
14:58 Doktorların 'geri dönüşü olmayabilir' diye uyarıda bulunduğu tutsağın tahliyesi istenildi
14:25 F Oturması: Hasta tutsak Fadime Çelebi serbest bırakılsın
14:12 Amedspor Bileşenleri: Kulübün açıklayamayacağı hiçbir tasarrufu yoktur
14:10 Beştaş: Çözüm İmralı tecridinin kaldırılmasıdır
14:09 İstanbul'da halay gözaltısı: Bir çocuk serbest, 6 kişi adliyeye çıkarılacak
13:36 İzmir'deki balık ölümlerinin nedeni kirlilik
13:35 Silahlı saldırıya uğrayan CHP’li Ekiciler yaşamını yitirdi
13:24 Irak Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı: Gazetecilerin faillerinden hesap sorulmalı
13:23 Katledilen gazetecinin babasından KDP'ye tepki
13:05 30 yıl önce gözaltında kaybettirilen Yaşar’ın çocukları: Seninle gurur duyuyoruz
12:58 Tekirdağ’da bir kadın katledildi
12:56 Tutsak Öztekin isteği dışında Suluca Cezaevi’ne sevk edildi
12:52 Emine Şenyaşar'ın ameliyat öncesi sözleri: Oğlumu bırakın
12:39 Kayyım döneminde işlevsiz hale getirilen Zarokistan'da kayıtlar başladı
12:29 ROJIN'den saldırı açıklaması: Uluslararası basın örgütlerini göreve çağırıyoruz
11:01 3 kentte kayıp yakınlarından eylem: Cinayetler aydınlatılmalı
10:49 Ethem Barzani: İşgalle yetinmeyip gazetecileri katlediyorlar
10:48 DEDAŞ ve askerlere karşı direnen köylüler: Zulmü kabul etmeyeceğiz
10:33 Gazetecilerin katledilmesine tepki: Hakikati duyurmayı sürdüreceğiz
09:36 İsteği dışında sevk edilen Önkol hücreye alındı
09:32 Tutsak Bozkurt: Kamerelar önünde darp edildim
09:12 30 yıllık hasta tutsak 1 yıldır tahliye edilmiyor
09:11 Aynı iki başvuruya, aynı hakimlikten iki ayrı karar
09:09 Tarım işçileri karanlıkta: Yiyeceklerimiz bozuldu, çocuklar hastalandı
09:06 TJA’dan özel savaşa karşı örgütlenme çağrısı
09:02 Amed sokakları sorunların çözümü için erken seçime işaret etti
09:00 24 AĞUSTOS 2024 GÜNDEMİ
23/08/2024
23:59 Bayındır Botan'dan seslendi: Kürtlüğümüzle kazanacağız
23:28 Hunergeha Welat’tan yeni klip
23:09 Eş Genel Başkanlar: İktidarı siyasi suikastlerden vazgeçmeye çağırıyoruz
22:45 Kayyım nöbeti: Savaş ve tecrit politikaları kimseye fayda getirmez
22:28 ‘Gazetecileri katleden failler ortaya çıkarılsın’
21:41 Peyas’ta kadın emeği buluşmaları
20:27 Colemêrg’te şüpheli çocuk ölümü
20:20 Katledilen gazeteci Hêro Bahadîn defnedildi
20:12 Bayındır: İktidarın takati kalmadı zafer Kürt halkının olacak
19:28 Mêrdîn’de gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
19:26 CFWIJ: Türkiye gazetecileri hedef almayı bıraksın
19:20 Özgür Basın emekçisi Demir için mevlit verildi
19:15 Selahattin Genç, 31 yıl sonra tahliye edildi
18:31 Mêrdîn’de DEDAŞ gerginliği sürüyor: Asker ateş açtı, yangın çıktı
18:26 İstanbul’daki gözaltı gerekçesi halay!
17:44 RONUS’tan ‘Türkiye’nin saldırılarına seyirci kalmayın’ çağrısı
17:35 Kubat Talabani KDP’yi yalanladı: Katledilenler gazeteci
17:06 Mereş’te art arda deprem
17:00 Emine Şenyaşar ameliyat olacak
16:52 DBP Kadın Meclisi’nden KDP’ye çağrı: Suça ortak olmaktan vazgeç
16:45 MKG ve DFG: Saldırılar hakikatin izinde olan gazetecilerin sesini kısamaz
16:28 Kayyımın niteliğini değiştirdiği 'Kız Öğrenci Yurdu' yeniden faliyete geçirildi
16:17 'Gazetecilere yönelik saldırı devlet terörüdür'
16:13 Kürtçeye dönük saldırılara gençlerden pankartlı tepki
16:07 Gülistan Tara: Arkadaşlarımız bedenlerini siper ederek Özgür Basın'ı bugünlere getirdi
15:47 Gazeteciler Sendikası: Saldırıyı uluslararası örgütlere taşıyacağız
15:25 Chatr Production müdürü: Saldırıda yerel istihbarat var
15:06 İHD'nin 2023 Hak İhlalleri Raporu’nda İmralı vurgusu
14:22 İzmir ve Aydın’da 10 mahalle ‘afet bölgesi’ ilan edildi
14:11 30 yıllık tutsak Akbaş tahliye oldu: Mücadele devam ediyor
14:04 Köylüler DEDAŞ’a geçit vermedi: Devlet karnını sırtımızdan doyurmasın
14:02 Sümela'da 11'inci ayin yapıldı
13:49 Şırnak Cezaevi raporu: Tutsaklar yerde yatıyor
13:32 Katledilen gazetecilerin kimlikleri belirlendi
12:59 Bombalanan araç Chatr Şirketi’ne ait
12:23 Aileler İmralı’ya gitmek için başvurdu
12:17 8 yaşındaki Narin'i arama çalışmaları devam ediyor
11:46 Gazetecilerin bulunduğu araç bombalandı: 2 kişi yaşamını yitirdi
11:01 Afganistan’da kadınların yaşamlarını daha da kısıtlayan ‘erdem yasası’ yürürlüğe girdi
10:30 İstanbul ve Mêrdîn'de ev baskınları: DEM Parti ilçe eşbaşkanları gözaltına alındı
09:57 Kerkük-Hewlêr yolunda kaza: 4 ölü
09:54 KDP’nin yolsuzlukları BM raporunda: Hewlêr ilk sırada
09:28 Kamala Harris adaylığını açıkladı