Atölyelerde kadın karakterleri analiz ediyorlar

  • kadın
  • 09:14 17 Temmuz 2024
  • |
img
AMED - Her hafta düzenledikleri okuma atölyelerinde Kürtçe romanlardaki kadın karakterleri analiz ettiklerini belirten KASED Başkanı Saliha Ayata, “Şu ana kadar 27 roman okuyup, tahlil ettik. Tahlilleri de kayıt altına aldık” dedi. 
 
Anadilde kültür ve sanatın gelişimi için 2019 yılında bir grup kadın sanatçı tarafından Amed’de kurulan Kadın Kültür Sanat ve Edebiyat Derneği (KASED), çalışmaları kapsamında çeşitli atölyeler ve kurslar düzenliyor. Özelde kadınlarla çalışma yürüten KASED, kimi zaman erkekleri de çalışmalara dahil ediyor. Dernek bu kapsamda ise yaklaşık 4 yıldır erkek ve kadınlarla Kürtçe roman okuma etkinliği gerçekleştiriyor. Kürtçeyi iyi konuşan ve anlayan herkesin katılabildiği atölye, her hafta Pazar günü düzenleniyor. 
 
KASED Başkanı Saliha Ayata ile derneğin çalışmaları ve atölyeleri konuştuk.
 
EDEBİYATTA KADIN 
 
Müzik, fotoğraf ve edebiyat gibi her alandan kadınlara ulaşıp birlikte çalışma yürütmek istediklerini söyleyen Ayata, atölye çalışmasını da bu kapsamda başlattıklarını söyledi. Atölyelerde romanların tarihi üzerinde durduklarını belirten Ayata, okudukları romanları kadın bakış açısıyla analiz ettiklerini dile getirdi. Ayata, “Oradaki kadın karakter nasıl ele alınmış, o karakter gerçekten karakter mi, tip mi? Kürt ve dünya edebiyatında kadına nasıl bakılıyor? Kadın devrimci mi yoksa evde mi? Ya da bir aile içinde fesat olarak mı ele alınıyor. Çünkü kadınlar romanlarda çoğunlukla toplum içerisinde fesat, yoldan çıkaran ya da bir ağanın 3’üncü, 4’üncü eşi olarak görülüyor. Romandaki kadın tiplemesi bu şekilde ele alınıyor. Ancak edebiyatta fazla kadın karakterler göremiyoruz. Bunları kadın gözüyle eleştiriyoruz. Edebiyatta kadın nasıl esir ediliyor, nasıl küçük görülüyor? Bunları eleştirerek, romanları analiz ediyoruz” ifadelerini kullandı. 
 
Şu ana kadar toplam 27 roman okuyup, tahlil ettiklerini dile getiren Ayata, bu tahlilleri kayıt altına aldıklarını aktardı. 
 
KADINLAR KADINLARI ANALİZ EDİYOR 
 
Edebiyatın kapılarının tüm dünyada kadınlara kapatıldığına dikkati çeken Ayata, “1800’lerin sonuna hatta 1900’lerin başlarına kadar da o kapı kapatılmış ama kadınlar durmamış ve bir şekilde o kapıları kırmıştır. Özellikle son yüzyılda kadınların ürettiği çok fazla ürün görüyoruz. Ama istesen de istemesen de romanlarda erkek kodları çok güçlü görülüyor. Bir erkeğin gözüyle kadın karakter oluşturuluyor ve bu karakter erkeğin kendine göre idealize ettiği bir karakter oluyor. Özellikle de romanlarda bu mesele var. Erkeklerin yazdığı romanlarda kadınların ne durumda olduğunu, nasıl bir karakterle yazıldığını görülmesini istiyoruz. Kürt romanlarının yüzde 80’ninde, kadının sadece evde olması, birilerinin elinin altında olması ya da 2’nci, 3’üncü kadın olması çok mu tesadüf? Çok az üründe kadınlar devrimci, güç sahibi, ayakları üzerinde durabiliyor. Biz bu meseleleri kadın gözüyle değerlendiriyoruz” diye belirtti. 
 
ERKEKLERLE ORTAK ÇALIŞMA
 
KASED olarak tüm çalışmalarını kadınlarla yürüttüklerini, eğitmenlerin de, öğrencilerin de kadın olduğunu belirten Ayata, bu çalışmayı erkeklerle yürütme nedenini şöyle açıkladı: “Burada erkeklerin ve kadınların fikirlerini bir araya getirmek ve değerlendirmek istiyoruz. Erkekler, bu karakterleri nasıl görüyor? Birbirinin önünü açma ve anlama noktasında atölyeyi karma yapmayı gerekli gördük. İstesen de istemesen de dünya edebiyatı erkeklerin elinde. O yüzden bu durumu erkek olmadan değerlendiremezsiniz.”
 
‘KÜLTÜR MESELESİ HERKESİN MESELESİ’
 
Kürtlerin 21. yüzyılda asimilasyon politikalarına karşı direndiğini hatırlatan Ayata, şöyle devam etti: “Bir toplumdan kültürünü, dilini ve sanatını alırsan, o toplumda bir şey kalmaz. Çünkü kıyafetleri, dilleri, kültürleri, şarkıları, hikayeleri yasaklı. Her ne kadar meşru bir hak da olsa sistem tarafından meşru görülmüyor. Hala Kürt bir sanatçı gönül rahatlığıyla sanatını icra edemiyor, kültürünü savunamıyor. Dil hala ölümle karşı karşıya. Hala eğitim dili yok. Kürtler başka bir dille, tarihle, kültürle, sanatla, felsefeyle, sosyolojiyle büyüyor. O yüzden Kürt dil, kültür, sanat meselesi kritik ve önemli bir mesele. Evet, biz varız, var olduk, var olacağız, direniyoruz ama bu mesele yani kültür savunması herkesin meselesi olmalı. Mesele ‘dili nasıl büyütebiliriz?’ olmalıdır. Dili büyüten, güçlendiren şey ise üretim ve yaratıcılıktır. Sinema, tiyatro, edebiyat, müzik alanında yaratıcı olursan, güçlenirsen var olabilirsin. Dilimiz için üretim lazım. Eğer üretim olmazsa o dil bir yere kadar var olur. Bundan dolayı anadilde eğitim olmalı, o zaman kültür, sanat, edebiyat, tarih ve felsefe daha derin tartışılır. O yüzden mücadelemiz buna yönelik olmalıdır.” 
 
MA / Rukiye Adıgüzel

Diğer başlıklar

06/08/2024
21:05 Dêrsim'de orman yangını
20:22 Osmaniye'de halay çeken 1 kişi tutuklandı
20:03 Adana’daki gençlik örgütleri: Çözüm anti emperyalist mücadelede
18:11 Gazeteci Ren tahliye oldu
17:51 Denizli’de iş cinayeti
17:07 Ankara'da doğal gaz patlaması: 1 ölü
16:59 Efrîn’de 2 çocuğa işkence
16:00 Muhalefet Instagram engeli için olağanüstü toplantı talep etti
14:56 Karadenizlilerden maden ihalelerine tepki: Yıkıma izin vermeyeceğiz
14:55 Annelerden barış talebini büyütme çağrısı
14:41 Ege cezaevleri raporu: Tutsaklara kötü muamele ve şiddet uygulanıyor
14:41 EŞİK: Aile Hukuku Değerlendirme Kurulu hangi kriterlere göre kuruldu?
14:26 SES: Tedbir alınmaması nedeniyle ölüyoruz
14:13 İsrail Dışişleri Bakanı Katz'dan Erdoğan'a: Diktatör!
14:00 Şirnex’te Kadın Konferansı
13:20 İran'da 'jin, jiyan, azadî' eylemlerine katılan Resai idam edildi
13:14 9 yeni üs yapıldı, 184 aile evlerini terk etti
13:05 Atalay özlük haklarının iadesini talep etti
13:04 Kürtçe hizmet sorusuna ‘Türk devleti bölünmez’ yanıtı
12:35 BTK’nin Instagram kararının iptali için dava
12:29 Demokratik Yerel Yönetimler Çalıştayı: Yeniden inşanın öncüsü olacağız
11:42 İSİG: Temmuz ayında 144 iş cinayeti yaşandı
11:23 Asrın Hukuk Bürosu'ndan İmralı için yeni başvuru
10:09 Temmuz ayı şiddet çetelesi: 21 kadın ve 4 çocuk katledildi
09:43 Irak’ta PADÊ ve Tevgera Azadî’yi kapatma kararı
09:21 Dr. Gössner: Öcalan’ın tutukluluğu son bulmalı ve çözüme dahil edilmeli
09:14 Demir’den muhalefete: Savaş politikalarına karşı birleşelim
09:13 'Özgürlük' kampanyasında hedef BM'yi harekete geçirmek olacak
09:12 Yetiştirici de işçi de zorda
09:12 Tutsak annesi: Kürtçe konuştuğumda telefon kesildi
09:11 'Kürtçeyi yaygınlaştırarak saldırılara cevap vermeliyiz'
09:11 Mutlu: Eşbaşkanlık devletçi kodların panzehridir
09:10 Hayvancılığın merkezinde satışlar yarı yarıya düştü
09:04 Kadınların temaslarında gündem saldırılar, tecrit ve birlik
09:03 Ormanın sahası var kendisi yok!
09:00 06 AĞUSTOS 2024 GÜNDEMİ
08:56 Anket: AKP'nin oyu yüzde 26'ya düştü
08:33 Osmaniye'de 'halay' baskınları: 5 gözaltı
07:54 Gümrük vergileri arttırıldı
05/08/2024
23:00 Êlih’te dengbêj dinletisine yoğun ilgi
22:48 Eyn Esed üssüne saldırı
22:16 Bir sigara grubuna daha zam geldi
21:46 İstanbul ve İzmir’de kayyım nöbeti: Kazanan Kürt halkı olacak
19:56 500 göçmen Musul’a geri döndü
17:49 Herekol’da yaşamını yitirenler defnedildi
16:56 TİP Atalay'ın milletvekili kaydının yapılması için Meclis’e başvurdu
16:29 'Özgürlüğe ses ver' eyleminden seslendiler: Tecride son verin
16:12 Erdoğan Instagram yasağını savundu
15:35 Şankuş'taki yangında üzüm bağları zarar gördü
15:22 729 bin Suriyeli mülteci kayıp!
15:10 Herekol'da yaşamını yitirenlerin cenazeleri ailelerine verildi
15:04 Hatimoğulları: AİHM kararlarını uygulayın
Bakırhan: Can Atalay bir an önce tahliye edilmeli
14:59 Can Atalay: AYM kararı derhal uygulansın
14:57 Mahkemeyi reddetti, savunmasını halka yaptı
14:44 Cizîr'de aşırı sıcaklar nedeniyle sokaklar boş kaldı
13:59 Kemalpaşa Belediyesi’nde işçiler eylem başlattı
13:46 Elektrik faciasında belediye başkanları hakkında suç duyurusu
13:41 Bangladeş'te başbakan ülkeyi terk etti
13:34 Pınar Bayrak'ı katleden Ecer tutuklandı
13:19 Ortak çağrı: Can Atalay kararı uygulanmalı
12:05 İngiltere'de kabineden 'acil toplanma' kararı
11:40 Bangladeş'te hükümet karşıtı protestolarda 300 ölü
11:10 Şankuş’da orman yangını
10:33 Elkê kırsalında operasyon: Köyler ablukada
10:19 TÜİK’in iddiası: Yıllık enflasyon yüzde 61
09:31 ENAG: Temmuz ayında enflasyon yüzde 5,91 arttı
09:30 Tutsak siyasetçinin tedavisi engelleniyor
09:24 Sigaraya zam
09:18 Mersin’de bir kadın katledildi
09:12 Xwebûn ‘Halay özgürlüktür’ manşetiyle çıktı
09:10 Tecride karşı direnen tutsak annesi: Eşit bir yaşam istiyoruz
09:07 'Kürtçeyi yasaklamak Kürt varlığını yasaklamaktır'
09:02 Yazar Yurtsever: Türkiye boşaltılan yerleri ilhak etmek istiyor
09:00 05 AĞUSTOS 2024 GÜNDEMİ
04/08/2024
21:56 Jîn Art’tan Kasım Taşdoğan konseri
21:50 Futbol turnuvasında anadile dikkat çekidi
19:33 İsrail yine okullara saldırdı: 30 ölü
19:17 Şengal Katliamı Mersin’de kınandı: Kadınların direnişini selamlıyoruz
17:52 Manisa'da orman yangını
17:49 Boğaziçi Üniversitesi’nde iş cinayeti protesto edildi
17:02 'Pêşî Kurdî' diyen Prof. Ekinci ifadeye çağrıldı
16:52 TUHAYDER eşbaşkanları serbest bırakıldı
16:10 Xeta Jinê'den kadın buluşması
15:43 Qers’te kavga: 4 yaralı
15:16 Tavanı çöken hastanede bir bebek öldü
15:11 Mêrdîn’de iş cinayeti
14:33 Cezaevi önünde 'özgürlük' eylemi: Diyalog ve müzakere ülkeyi bölmez
13:43 SADAT kurucusu Tanrıverdi yaşamını yitirdi
13:39 Uçar: Abdullah Öcalan'ın özgürlüğü çözüm için elzemdir
13:27 DEM Parti'den Gezi tutsaklarına ziyaret
12:12 Tecride karşı oturma eylemleri başlıyor
11:45 Boğaziçi Üniversitesi'nde iş cinayeti protesto edilecek
10:54 Amed'de ekoloji çalıştayı
10:13 Jin derginin bu haftaki konusu kadın direnişleri
09:45 8 il için sağanak uyarısı
09:14 Saadet Partili Kaya: Kürt meselesindeki kısır döngü ülkeye kaybettiriyor
09:13 Beylikdüzü Hastanesi’nde muhalif sendika üyelerine mobbing
09:12 Kadınlar: Kürtçeyi sahiplenelim
09:12 Açlık grevindeki tutsağın sağlık durumu ağır
09:09 Bir haftada 3 kez acile kaldırılan Demir tahliye edilmiyor
09:08 Hasandin'e göz diken şirket belli oldu
09:05 DEM Partili belediyelerde öncelik kadınlar
09:04 ÖHD’li Muğuç: Demokratik bir ülke isteyenler tecride karşı söz kurmalı
09:02 Fındık fiyatı memnun etmedi: Üretici tekellere teslim edildi
09:00 04 AĞUSTOS 2024 GÜNDEMİ
03/08/2024
22:35 'Göçmen düşmanlığı üzerinden faşizm inşa edilmek isteniyor'
22:06 Amed'te Gülistan Doku Turnuvası final maçı oynandı
21:31 Kayyım nöbetinde katledilen Êzidîler anıldı
21:07 Kürtçeye yönelik baskılara karşı etkinlik
20:29 Foça'da kıyı işgaline tepki
20:20 Şengal Katliamı kitlesel yürüyüşle protesto edildi
19:04 '74. Ferman' belgesel filminin ilk gösterimi yapıldı
18:49 Hatay'da orman yangını
18:41 İrade gaspına karşı ortak mücadele çağrısı
15:39 'Kayıp Êzidî kadınlar için ortak mücadelede buluşmalı'
15:28 TJA’dan Irak Cumhurbaşkanı’na mektup
15:14 Êzidî kadınlardan 'sorumlulardan hesap sorun' çağrısı
15:05 Ağır hasta tutsaklar Yaşar ve Aytaç için çağrı
13:23 Cumartesi Anneleri katledilen Süleyman Cihan için adalet çağrısında bulundu
13:08 Kayıp yakınları: Mücadelemizden vazgeçmeyeceğiz
13:01 Somali’de patlama: 32 ölü, 63 yaralı
12:34 Bakırhan: Tekçiliğe değil ademi merkeziyetçi sisteme ihtiyaç var
12:21 Depremzede Kaya’dan müteahhitlerin serbest bırakılmasına tepki
12:07 İstanbul Adliyesi’ne saldırı soruşturmasında 19 kişiye 15’er yıla kadar hapis istemi
11:38 DEM Parti'den 'Şengal Katliamı' açıklaması
11:21 KNK: Şengal halkı kendi kaderini tayin etmeli
10:50 Dep’te Kültür ve Doğa Festivali düzenlenecek
10:34 İsrail'den hava saldırısı: Kassam Tugayları komutanı öldü
10:13 DEM Parti'nin belediye eşbaşkanları toplandı: ‘Hayvanları katletme’ yasasını uygulamayacağız
09:24 Sıcaklıklar mevsim normallerinin 5 derece üzerinde seyrediyor
09:14 Kürtçeye dönük saldırılara tepki: Halayımızı büyütmeliyiz
09:09 'Kürt ve sosyalist sanatçıların halkla buluşmaları engelleniyor'
09:07 Tehditlere rağmen operasyona katılmayı reddeden koruculara dava
09:01 Ekmen: Kürtçe bölmez ama bu kafa ülkeyi böler
09:00 03 AĞUSTOS 2024 GÜNDEMİ
02/08/2024
23:59 İran'da bir ayda 55 tutsak idam edildi
23:28 Qoser’de bir kişi sokak ortasında öldürüldü
23:08 New York Times: ABD, Ortadoğu’ya ek savaş uçakları göndermeye hazırlanıyor
22:58 Ankara Barosu, Instagram’a erişim engelini mahkemeye taşıdı
22:12 Kayyım nöbetleri: Gücümüzü birleştirerek başaracağız
21:43 AYM’nin sayfası erişime açıldı
21:24 Yalova’da iş cinayeti: 2 işçi yaşamını yitirdi
21:15 ‘Herkes kendi dilinin öğretmeni olsun’
19:50 İdam cezası verilen Pexşan Ezîzî’nin görüş hakkı elinden alındı
19:37 DEM Parti’den çağrı: Birleşerek bu oyunu bozalım
19:00 Afyon'da bir kadın katledildi
17:21 Kozan'da helikopter baraja düştü
17:14 Kerboran’da ‘Pêşî Peya’ yine silindi
17:10 DEM Parti Çocuk Komisyonu: Kaçırılan Êzidî çocukların çoğu Türkiye'de
16:15 Fındık mitinginde konuşan Özel: Çare seçim