'Katliam, Alevilerin Kürt kimliğiyle buluşmalarını engellemek için tertiplendi'

MEREŞ - DAD Eş Genel Başkanı Zeynel Kete, Mereş Katliamı'nın, Alevilerin o dönemde ortaya çıkmaya başlayan kendi Kürt halk gerçekliğiyle buluşmasını engellemek için tertiplendiğini söyledi. 
 
Mereş'te 19-26 Aralık 1978'de gerçekleşen katliamın üzerinden 46 yıl geçti. Resmi rakamlara göre, 111 yurttaşın katledildiği katliamda, Alevilere ait 559 ev ve 290’a yakın işyeri yakıldı. Failler hala ortaya çıkarılmayan katliamdan sonra binlerce kişi sürgüne gönderilerek bölge insansızlaştırıldı. Doğanın talanıyla sürdürülen bu politikaya karşı göç yollarına düşenlerin; bölgede süren dil ve kültür asimilasyon, ekolojik kıyım ve göçertme politikalarına yanıt olarak başlattığı "Yaşamı Yeniden ve Yerinden İnşa Etme Hareketi" her geçen gün büyüyor. 
 
Demokratik Alevi Dernekleri (DAD) Eş Genel Başkanı Zeynel Kete, katliamın 46'ncı yıl dönümünde yaşananları, cezasızlık ve insansızlaştırma politikalarını Mezopotamya Ajansı'na (MA) değerlendirdi. 
 
Katliamın yaşandığı dönemde Mereş'te yaşanan siyasi atmosferi hatırlatan Kete, "Zamanın ve mekanın ruhu önemli. 1978'li yıllar Türkiye'de sol-sosyalist düşüncenin emekçi sınıfla bütünleşmesi süreci Maraş'ta da güçlü bir örgütleme, halk hareketi meydana getirmişti. O süreçte 78'li dönemlerde Maraş stratejik bir noktaydı. Osmanlılardan beri bu stratejik konumu devam ediyordu. Maraş, Alevi Kürtlerin Akdeniz'e havzası olan topraklarda tarım için önemli bir coğrafyaydı. Maraş'ta Kürt halkının mevcut tekçi ulus devlete karşı bir hak arayışı vardı. Bir özgürlük mücadelesi söz konusuydu. Maraş hedef alındı; çünkü bu hatta 'Rayê Heq' inancı güçlüdür. Maraş havzasında dağın filozofları olarak tanımladığımız 'Rayê Heq' bilgelerinin kendi dilleri, inançlarıyla yaşadıkları bir süreçti. Aleviler dillerine bağlı olarak ikrarlı bir şekilde yaşıyordu. Bu böyle olunca tekçi sistem buna karşı bir ret politikası geliştirdi" ifadelerini kullandı. 
 
'KÜRT HALK GERÇEKLİĞİ İLE TANIŞTIKLARI BİR SÜREÇ'
 
Mereş Katliamının Alevilerin Kürt halk gerçeklikleri ile tanışmaya başladıkları bir dönemde yaşanmasının tesadüf olmadığına dikkati çeken Kete, "Maraş kozmopolittik bir yerdi. Alevi kurumsal hattının çok gündeme getirmediği realite var. 1978 döneminde Türkiye'de meydana gelen sol-sosyalist anlayış, aynı zamanda Kürt cenahından kendi hakikati ile buluşmaları, kendi varlıklarını tartıştıkları bir halk gerçeğinin ortaya çıktığı bir coğrafyaydı, Maraş. Bu çerçevede Kürtlerde meydana gelen demokratik bir siyaset anlayışı, Kürt halkının varlığı, kendi özgür kararını verme, kendisi olma, kendisi ile ilgili kararları verme, tarihi kültürü ile bütünleşme, Maraş'taki Alevilerin sadece Alevi değil, 'Rayê Heq' inancına mensup Aleviler olduğu, Kürt halk gerçekliği ile tanıştıkları bir süreçti. O dönemde Kürtlerde meydana gelen diriliş süreci Maraş'ı ciddi bir şekilde etkilemişti. Devlet erkanı, devletin içinde örgütlenen derin güçler, uluslararası Gladio güçleri bölgedeki Kürt Alevilerin kendi tarihsel hakikatleri ile buluşmalarını istemedi. Maraş'taki Alevilerin kendi Kürt halk gerçekliği ile buluşmasını engellemek açısından katliam tertiplendi demek yanlış olmaz" diye konuştu. 
 
‘KATLİAMA KARŞI DİRENİŞ YAŞANDI’
 
Katliama karşı verilen direnişin bugüne kadar tam anlamıyla yansıtılmadığını dile getiren Kete, "Bu kısım, bugüne kadar hep eksik kaldı. Maraş'ta Alevilerin sol-sosyalist güçlerin katliam esnasından özellikle Yörük Selim Mahallesi'nde ciddi bir savunma hattı oluşturdukları biliniyor. Eğer bu savunma hattı olmasaydı katledilenlerin sayısı daha fazla olurdu. Bu savunma hattı ile birlikte daha büyük bir katliamın önüne geçildi" dedi. 
 
Katliamın faillerinin cezasızlık politikası ile ödüllendirildiklerini vurgulayan Kete, "Resmi ideoloji ötekilere karşı hep elemanlarını korumuştur. Katiller indirimleriler ile korundu. Katiller bu göstermelik mahkemelerden cesaret aldılar. Maraş'ta binlerce insan yaralandı. Resmi rakamlarda 552 evin yakıldığı belirtilse de binlerce ev ve iş yeri yağmalandı. Maraş'ta 'Aleviler ve Kürtler geliyor' denilerek, katliama zemin hazırlandı. Hiç adaletli olmayan bir yargılama süreci başladı. Katiller sonrasında milletvekili, belediye başkanı, memur olduğunu gördük. Bu mantık bugüne kadar geldi. Devamında yaşanacak katliamlara zemin hazırlandı. Cezasızlık katillere bir zırh oldu. İnsanlığa karşı işlenen suçlar cezasız bırakıldı. Göstermelik mahkemeler olmasa, katiller hak ettikleri cezaları alsalar devamında yaşanan katliamlar belki yaşanmazdı. Sivas Katliamı içinde aynısı yapıldı" şeklinde konuştu. 
 
'XWESERÎ OLMAK GEREK'
 
Katliamın amaçlarından birinin de Mereş bölgesini insansızlaştırmak olduğunun altını çizen Kete, şöyle devam etti: "Bu Cumhuriyet ile birlikte devreye konulan bir politika.  Şark Islahat Planı ile bu yapıldı. Bu belge yıllarca gizlendi. Kürtlerin ve Alevilerin yoğun yaşadığı bölgelerin bir bütün olarak demografi yapının değiştirilmesi resmi bir ideoloji olarak yürürlüğe girdi. Bu plana göre adımlar atıldı ve insansızlaştırma başlatıldı. Alevi Kürtlerin hakikatleri ile buluşması engellenmek istendi. Katliamın ekonomik nedenleri de vardı. Elbistan ve Pazarcık bölgelesinde yaşayan Aleviler ekonomik güç sahibi oluyordu. Bu bilindiği için Maraş bölgesi insansızlaştırıldı. Katliamdan sonra insanlar yurt dışına çıkmak zorunda bırakıldı. Göç edenlerin yerine ırkçı, dinci, faşist kişiler devlet eliyle Alevilerin yoğun yaşadığı yerlere yerleştirildi. Bu politika bugünde devam ediyor. Yaşadığımız mekan tarihsel hafızamızdır. Maraş ve benzer katliamlarda halkın mezar taşlarını ziyaret etmesi, geriye dönmesi önemli bir güçtür. Bu varlık nedenidir, insanların kendi kendi olmasıdır, xweserî olmaları için herkesin kendi toprakları ile bütünleşmesi gerek. Son dönemde 'Yaşamı Yeniden ve Yerinden İnşa Etme Hareketi'nin çalışmaları değerlidir. Maraşlıların kendi topraklarına dönmeleri önemlidir. Toplumun en büyük savunması kendi toplumsallığını inşat etmesidir. Maraş kendi toplumsallığı ile bütünleşirse, cem u civatlarını yeniden yaparlarsa coğrafya yeniden hakikat coğrafyasına, yeniden var olma coğrafyasına dönüşür. Maraş'ta tarihsel arka plan çok güçlüdür."
 
'YOLDA BİRLİK EN BÜYÜK SAVUNMA HATTIDIR'
 
Katliamın 46'ncı yıl dönümünde Mereş merkez Yörük Selim Mahallesi'ndeki Erenler Cemevi'nde 21 Aralık'ta saat 10.00 ile 13.00 arasında yapılacak anmaya herkesi davet eden Kete, sözlerini şöyle sürdürdü: "Katliamlar ile ilgili bütün anmalar sadece bir mekana gidip bir basın açıklaması yapmak değildir. Katliamı anma demek, katliamı yapanları bilince çıkarılması, ders çıkarılması demek. An geçmişin yükünü omuzlarında taşıyor. Anmalar katilleri dünya kamuoyuna teşhir etme için önemli. Her anmada toplumun özgüveninin artması, kendi tarihsel hakikati ile bütünleşmesinin kapısı aralanıyor. Travma sonrası meydana gelen öz güven eksikliği ortadan kalkar. Halkın bunlardan alacağı güçle geri dönmesi, hakikatine yüzünü çevirmesi engellenmek isteniyor. Bundan dolayı her anmada, anmayı yapan kitle daraltılıyor sadece bir basın açıklaması ile bir anmayı geçiştirmeye çalışıyorlar. Bu böyle değildir. Her anma yaşamını yitirenlerin anılarını hatırlama, onların mücadelelerine aşk ile bağlanmayı gerektiriyor. Herkes bulunduğu yerden bir delil yakarak, bir çerağ uyandırarak Maraş katliamının hesabını sorması lazım. Eğer Koçgirî, Şêx Saîd, Zîlan'ın hesabı sorula bilinseydi peşinde Dêrsim olmazdı. Dêrsim'in hesabı sorulsaydı peşindeki katliamlar olmazdı. Bunun için bütün Alevi kurumsal hattının ayrı değil, bir araya gelerek 'Gelin canlar bir olalım' düsturu ile 'İrilenelim, dirilenelim' diyerek 'na haq' zihniyetine karşı arsızdan, hırsızdan uzak durarak bir olma zamanıdır. Herkes bulunduğu yerden Maraş'ı anmalı ve Maraş'a yoğun bir şekilde gelinerek orada bir hat oluşturmalı. Son dönemlerde Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı'nın oluşturulması Alevi inancına tanmış bir kayyumdur. Bütün Alevi canların Maraş dahil olmak üzere bu kayyum zihniyetine hayır demesi gerek. Sadece dernek hattında birlik değil yolda birlik hattı en büyük savunma hattıdır."
 
MA / Emrullah Acar
 

Diğer başlıklar

03/02/2025
23:32 YPJ’li karakteri oynayan Melisa Sözen ifade verdi
22:47 Trump: Gazze'deki ateşkes sürecinin garantisi yok
22:27 Sanatçı Adil Bertî’den Çewlîg’de konser
22:05 Ege Denizi'nde 4.7 büyüklüğünde deprem
21:30 Kuzey ve Doğu Suriye’de katledilen iki kişinin kimliği açıklandı
20:41 Hatay Depremzede Derneği raporu: Sorunlar artarak derinleşti
20:19 Uzun Yürüyüş 14’üncü gününde: Ortak amaç Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü olmalı
20:01 Erdoğan’dan kabine toplantısı sonrası açıklama
19:32 Tülay Hatimoğulları’ndan iktidara: Barış için biz hazırız, güven verici adımlar atın
19:29 ABD ek gümrük vergileri kararını askıya aldı
19:23 Basın-İş: Gezi Parkı konusunda sorgulanacak olan şey gazetecilik olamaz
19:18 Amed’de ‘özgürlük mitingi’ için sahaya inildi
19:07 Türkiye, yurttaşların tarım arazilerini bombaladı
18:58 Yaban keçisini avlayan kişiye ceza
18:54 İskenderun'da özel hastanede yangın
18:47 CHP'li Yavuzyılmaz: Elektriğe yüzde 140 zam yapılacak
18:44 Sêrt’te kayyım işçi çıkarmaya başladı
17:48 İran’da gözaltına alınan Pervin Edwayî'ye görüş engeli
17:43 Dolar rekor kırdı
17:41 Ege Denizi'nde 28 Ocak'tan bu yana 570 sarsıntı oldu
17:21 Tişrîn’deki direniş 27’nci gününde
17:12 DEM Partili eşbaşkana ‘hırsız AKP'li başkan’ soruşturması
17:04 İzmir'de deprem için planlama
16:42 Kobanê’den ‘Öcalan’a özgürlük’ çağrısı
16:07 Pınar Gültekin’in annesinden tepki: Yargıtay kararı katillere cesaret veriyor
15:57 Tişrîn'deki direnişe katılmak için 3 kentten yola çıktılar
15:26 Temelli: Abdullah Öcalan'ın attığı her adımın arkasındayız
15:22 Türkiye Kobanê’de su istasyonunu bombaladı
15:20 DİSK-AR enflasyon raporunu açıkladı
14:38 Yargıtay’ın Pınar Gültekin kararı Adalet Bakanlığı önünde protesto edildi
14:25 ‘Özgürlük’ mitinginin afişleri asıldı
14:24 Kayyımın mobbing ve görev değişikliği kararı protesto edildi
14:21 Depremde yaşamını yitirenler anıldı
14:18 Çiğdem Kılıçgün Uçar: En önemli adım Öcalan'ın özgürlüğüdür
13:37 TÜİK'e 'enflasyon' tepkisi: Gerçeği açıkla ekmeğimle oynama
13:26 İşçi kıyımına karşı mücadeleyi büyütme çağrısı
13:26 Salihli'de 9 JES sondaj kuyusu için ÇED süreci başlatıldı
13:11 El Şara Türkiye’ye geliyor
13:07 İzmir sokaklarında ‘Rojin’e ne oldu’ sorusu
13:06 DFG Ocak ayı raporu: 42 gazeteciye soruşturma
13:04 Hezex'te şüpheli çocuk ölümü
12:23 Sêrt Belediye Meclisi bina önünde toplandı
12:16 Yargıtay Başsavcılığı, Pınar Gültekin kararına itiraz etti
12:07 DEM Partili Babat’ın evine saldırı
11:43 'Geçici' hiçbir kayyım gitmedi!
11:21 Ege Denizi'nde 400'ün üzerinde deprem
11:13 Amed'de mitinge çağrı: Özgürlüğü birlikte sağlayalım
10:51 Barış Anneleri: Çözüm Öcalan’ın özgürlüğüyle mümkün
10:47 DİKASUM’un öncelikli hedefi: Kadın yaşam alanlarının yaratılması
10:41 ENAG: Enflasyon yüzde 81
TÜİK: Enflasyon yüzde 42
10:38 Aydar: Öcalan'ın özgür çalışma koşulları sağlanmadan çözüm olmaz
10:12 Ali Bozan: Kayyımı göndermek için seçimleri beklemeyeceğiz
10:04 İzmir'de belediye işçileri eyleme başladı
10:02 Çözüm tartışmaları: İktidar güven vermiyor
09:53 Hastane raporuna rağmen emekli edilmedi
09:37 Ankara’da temaslarda bulunan heyet: Süreç toplumsallaşmalı
09:31 Xwebûn 'Somut adımlar lazım' manşetiyle çıktı
09:08 30'u aşkın ülkeden ‘İnisiyatifi geri alalım’ şiarıyla buluşma
09:07 Sêrtliler kayyımı göndermekte kararlı
09:01 Depremde yitirdiklerinin anılarını işletmesinde yaşatıyor
09:00 03 ŞUBAT 2025 GÜNDEMİ
02/02/2025
23:57 Riha'da zincirleme kaza: 4 kişi hayatını kaybetti
23:52 Ege’de 200’den fazla deprem: Yunanistan’da acil toplantı kararı
22:54 Silêmaniye’de Kormor gaz sahasına saldırı
22:09 HTŞ güçleri Qamişlolu 3 kişiyi kaçırdı
22:01 Tişrîn Barajı’ndan mesaj: Saldırılar irademizi kıramaz
21:18 Cizîr’de erkek şiddeti
21:15 Ege Denizi'nde 4.5 büyüklüğünde deprem
20:50 Tişrîn çevresi bombalandı
19:49 İsrail, Gazze’de 61 bin 709 Filistinliyi katletti
19:24 Eyn Îsa’da bir köy ağır silahlarla bombalanıyor
18:38 Ev İçi Şiddet Acil Yardım Hattı 3 bin 908 kez arandı
18:36 Ege'de 24 saatte 30'dan fazla sarsıntı yaşandı
18:28 Engelli çocuk şiddete uğradı
18:26 Amedspor sahasında berabere kaldı
18:22 ‘Barışı inşa etmek’ paneli: Barışta herkes kazanır
17:52 ‘Uzun Yürüyüş’ 13’üncü gününde: Hedefimiz Abdullah Öcalan'ın özgürlüğüdür
17:42 Ahmet el Şara, Arabistan’da
17:36 Merîwan’da bir kolber donarak hayatını kaybetti
16:52 CHP Şile İlçe Binasına taşlı saldırı
16:42 KCK davasından cezası onanan Beşer gözaltına alındı
16:21 Figen Yüksekdağ'ın ‘Sınırsız Savunmalar’ kitabı için imza günü ve söyleşi
15:52 ‘Onurlu bir barış için adaletsizlikler son bulmalı’
15:47 Sêrt’te irade gaspına karşı eylem: Çözüm isteniyorsa saldırılar durdurulsun
15:31 Berdan Öztürk: Umut Abdullah Öcalan’dır
14:53 BM’ye Werîşe Mûradî ve Pexşan Ezîzî için mektup
13:55 Esenyurt’ta miting: İmralı’dan mesaj net, Türkiye’nin demokratikleşmesidir
13:39 FİSA: 2024 Yılında 777 çocuk önlenebilir sebeplerden yaşamını yitirdi
13:30 Halk buluşmalarında İmralı vurgusu: Abdullah Öcalan 26 yıldır çözüm öneriyor
13:21 DEM Parti Şirnex merkez ilçede olağanüstü kongreye gitti
13:19 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Devlet samimiyetin göstergesi olarak artık adım atmalı
11:42 Tişrîn Barajı’ndaki direniş 26’ncı gününde
11:18 'Faşist Lider, Şef Erdoğan' ifadelerine adli kontrol tedbiri
11:03 Sudan’da pazara düzenlenen saldırıda 54 kişi öldü
10:53 Yargıtay’dan Pınar Gültekin dosyası kararı
10:52 Jin dergi ‘Kadın ve Toplumsal Dönüşüm’ kapağıyla yayında
09:12 Bavê Teyar’ı rol arkadaşı anlattı: Yol gösteren bir yıldız oldu
09:10 Ermeni Meclisi Eşbaşkanı: Demokratik ulus sisteminde özgür yaşıyoruz
09:07 Ankara'daki yurttaşlar çözüm için Meclis’i adres gösterdi
09:06 Bayındır: Yüzyıllık kaybı telafi etme fırsatı var
09:03 Rojbin Bor: Rojava'yı sahiplenelim
09:02 Hatay'da 2 yılda değişen sadece zaman oldu
09:01 Temelleri 18 yıl önce atılan terminal açılamadı!
09:00 02 ŞUBAT 2025 GÜNDEMİ
08:40 Kobanê’de ev bombalandı: 7’si çocuk 10 yaralı
01/02/2025
22:54 'Uzun Yürüyüş’ 12'nci gününde
22:51 Qereqozak'a hava saldırısı
22:47 Sêrt’te gece gündüz kayyım protestosu
22:38 Sanatçı Xecê'den Ankara'da konser
22:25 MKM’den 34'üncü yıl dönüm kutlaması
21:12 'Yenidoğan Çetesi' sanıklarından Gönen intihar etti
21:00 Sezai Temelli: Muhatap da müzakereci de Öcalan’dır
20:22 İstanbul'da yarın 'özgürlük' mitingi düzenlenecek
19:29 Yüksel Güran ve Enes Güran farklı cezaevlerine sevk edildi
19:13 QSD'den 24 saatlik bilanço
18:28 Rojin Kabaiş’in şüpheli ölümünün aydınlatılması çağrısı
18:21 Bakan Tunç’tan anayasa açıklaması
18:14 DEM Parti'den Daştan’ın ailesine ziyaret
18:09 Gazete dağıttıkları için gözaltına alınanlar serbest
18:04 Avukat Sezin Uçar serbest
17:51 Kadınlardan geçici hükümete 'Fayyad El-Hays' tepkisi
17:34 Eskişehir’de 'barış' paneli: Öcalan örgütü ile görüşmeden nasıl olacak?
17:15 İran'da 1 ayda 13 Kürt tutuklu idam edildi
16:48 Wan'da esnaf ziyaretinde yoğun ilgi
16:34 Sera Kadıgil: DEM Parti’nin belediye kazanması yasak
16:28 Hasta tutsaklar Özğan ve Yılmaz için çağrı
16:21 İktidarın saldırı politikaları Dêrsim’de kınandı
15:41 İsteği dışında sevk, çıplak arama ve darp
15:31 Mersin'de irade gaspına karşı deklarasyon: Sessiz kalmayacağız
15:29 Ankara temaslarını aktardılar: Yasal adımlar atılmalı
15:28 ÖHD Amed’te yeni yönetimini belirledi: Tecrit devam ediyor
14:42 MSD Suriye’nin yeniden inşası gündemiyle toplandı
14:32 'KHK'lerle kadın emekçilerin ekonomik özgürlükleri ellerinden alındı'
13:59 Hamas 2 rehineyi daha teslim etti
13:49 Riha'da 'kent konseyi' seçilemiyor!
13:46 ‘Kayıplar için adalet istemekten vazgeçmeyeceğiz’
13:25 'Özgürlük' buluşması: Sorunun nedenlerini ortadan kaldırın
13:12 2,5 yıldır infazı ertelenen Rozerin Kurt tahliye oldu
13:03 Cumartesi Anneleri Bedirhan Tüysüz’ün akıbetini sordu
13:01 'İmralı'dan başlayan özgürlük Sêrt sokaklarına yayılacak'
11:46 Tişrîn Barajı’na saldırılar sürüyor
11:20 Sêrt Baro Başkanı: Seçme seçilme hakkının ihlali rutinleşti
11:10 Êlih kayyımı 19 kişiyi daha işten çıkardı
10:24 Ege Denizi’nde peş peşe deprem
10:23 Kız çoğunu katleden failler 19 yıl sonra tutuklandı
10:20 Cizîr’de bıçaklı kavgada bir çocuk yaşamını yitirdi
09:56 Sabri Ok: Koşullar değişmezse adım atılamaz
09:43 Kan kusan tutsağa çift kelepçeli muayene dayatması
09:21 Gazeteci Tolhildan: Özerk Yönetim dışlanırsa Suriye'de kaos devam eder
09:04 Karamus: Abdullah Öcalan sorunu çözecek kudrete sahip